Minister Eric Wiebes in 'VPRO Zomergasten 2018'

Eric Wiebes (Delft, 1963) is minister van Economische Zaken en Klimaat in het derde kabinet-Rutte. Daarmee staat hij voor het uitvoeren van nieuwe lastige opgaven, zoals de energietransitie en de afbouw van de gaswinning in Groningen. In maart van dit jaar kondigde Wiebes aan dat de gaskraan uiterlijk in 2030 dichtgaat, maar daarmee lijkt het vertrouwen van de Groningers nog lang niet hersteld te zijn.

Over 'VPRO Zomergasten' zegt Wiebes: 'Ik doe nooit mee aan die de-mens-achter-de-politicus-programma’s. Waarom nu wel? Omdat ik vroeger altijd naar 'Zomergasten' keek, denk ik. Mijn avond gaat over vooruitgang. Omdat mijn hele leven gericht is op vooruitgang.'

Wiebes groeit op in Muiderberg als zoon van een kernfysicus die overlijdt als hij negen jaar oud is. Wiebes studeert werktuigbouwkunde aan de TU in Delft en haalt later een MBA bedrijfskunde aan het prestigieuze INSEAD-instituut in het Franse Fontainebleau. Wiebes begint zijn carrière bij Shell, wordt consultant bij McKinsey en uiteindelijk vennoot bij OC&C Consultants.

De consultant Wiebes – VVD-lid sinds de vroege jaren ‘80 – valt op bij het ministerie van Economische Zaken, waar hij vanaf 2004 topambtenaar wordt. De overstap naar de politiek maakt Wiebes in 2010, als hij wethouder Verkeer, Vervoer en Infrastructuur en ICT wordt in Amsterdam. Hij krijgt een aantal lastige dossiers op zijn bord: het taxivervoer, de parkeerproblematiek en de Noord/Zuidlijn. 'Mijn portefeuille is een bijna roekeloze opeenstapeling van problemen', zei Wiebes als pas aangetreden wethouder.

Wiebes maakt indruk in Amsterdam als onvermoeibare probleemoplosser en onconventionele denker. Zijn ambtenaren moeten wennen aan zijn tempo en het feit dat hij altijd alles zelf narekent. Vakanties zijn verkapte werkbezoeken: in Minneapolis bestudeert hij in zijn vrije tijd het fietsnetwerk van de stad. 'Ontspanning is voor mij stoeien met thema’s: ruimtelijke ordening, woningbouw, infrastructuur en, mijn favoriet: de kredietcrisis.'

In 2014 volgt Wiebes Frans Weekers op als staatssecretaris van Financiën. Hij krijgt er de problemen met de hervorming van de Belastingdienst op zijn bord. Die problemen blijken hardnekkiger dan Wiebes heeft ingeschat. Als hij na drie en half jaar afzwaait als verantwoordelijk staatssecretaris doet hij dat naar eigen zeggen met een 'diepgevoelde frustratie'.

Als minister van Economische Zaken en Klimaat in het derde kabinet-Rutte gaat Wiebes daadkrachtig van start. Hij kondigt in maart 2018 aan dat de gaskraan in Groningen uiterlijk in 2030 helemaal dicht moet. En als het aan hem ligt, kan het nog sneller.

Dit najaar staat Wiebes voor de taak om de gevolgen van de eerste Nederlandse klimaatwet en het klimaatakkoord uit te leggen aan burgers en bedrijven.

Deze wet moet ervoor moet zorgen dat Nederland in 2050 vijfennegentig procent minder CO² uitstoot ten opzichte van 1990.

'VPRO Zomergasten', zondag 26 augustus om 20.15 uur bij de VPRO op NPO 2.