Nee is altijd oké: campagne om kinderen te leren hun grenzen aan te geven

Kinderen en integriteit
In de zomer van 2022 organiseerde minister Dalle twee rondetafelgesprekken over ‘integriteit in het jeugdwerk’, met jeugdorganisaties en experten. Daaruit bleek dat er over integriteit zeer weinig communicatiekanalen bestaan die zich rechtstreeks richten tot kinderen jonger dan 12, terwijl kinderen vanaf 12 jaar terecht kunnen op het informatieplatform WAT WAT. Deze campagne is een rechtstreeks gevolg van die vaststelling.

De campagne Nee is altijd oké wil kinderen aanleren om grenzen te stellen en nee te zeggen, omdat dit voor hen even moeilijk, zo niet moeilijker is dan voor volwassenen. Tijdens gesprekken met jeugdorganisaties en experts zoals De Ambrassade, Child Focus, de Kinderrechtencommissaris, en Pimento bleek dat kinderen onder de 12 jaar zelden worden bereikt in campagnes over integriteit en grensoverschrijdend gedrag. Maar het is net in de lagere school dat kinderen zelfstandig hun eerste stappen in de wereld zetten.

Daarom heeft Ketnet, in samenwerking met hun wrappers, zes herkenbare situaties in filmpjes verwerkt om de boodschap over te brengen. De algemene boodschap is duidelijk: Nee is altijd oké, zowel offline als online.

1. Grensoverschrijdend gedrag: Zeg zonder aarzeling ‘nee’ als iemand iets met je lichaam doet wat niet goed voelt.
2. Groepsdruk: Het is oké om nee te zeggen als anderen je iets willen laten doen dat je niet wilt. Vrienden kunnen je hierbij helpen.
3. Misbruik van vertrouwen: Dingen die je in vertrouwen deelt, mogen niet zomaar worden doorverteld. Zeg ‘nee’ als dit gebeurt.
4. Online: Dezelfde regels gelden offline én online. Als iets niet oké is, meld het dan.
5. Ongepast taalgebruik: Als je iets beledigends ziet of hoort, is het oké om ‘nee’ te zeggen en anderen erop te wijzen.
6. Moeilijke thuissituatie: Luister naar je vrienden en creëer een veilige omgeving om samen grenzen te stellen.

Vlaams Minister van Jeugd Benjamin Dalle: 'Met Nee is altijd oké geven we kinderen aan hoe ze hun eigen grenzen kunnen bewaken, zowel offline als online. Dit is essentieel voor hun welzijn en veiligheid. Samen met Ketnet en onze jeugdpartners geven we hen de tools om hun stem sterker te laten horen en zich zo ook effectief begrepen en gerespecteerd te voelen.'

Annemie Gulickx, netmanager Ketnet: 'Met Ketnet willen we een veilige omgeving creëren waar kinderen kunnen kijken, spelen, luisteren en in interactie gaan. Maar buiten onze veilige platformen ligt er nog een hele wereld waar we minder vat op hebben. Daarom reiken we kinderen de nodige tools aan om ook daar situaties op de juiste manier te leren inschatten en weerbaar te zijn. De videoreeks Nee is altijd oké kan daarin helpen.'

Een luisterend oor voor kinderen
Als kinderen niet weten waar ze terechtkunnen met vragen, kunnen ze altijd contact opnemen met Awel via telefoon (102), e-mail of chat. Awel biedt een anoniem en gratis luisterend oor voor kinderen en jongeren, en wordt daarvoor ondersteund door de Vlaamse overheid.

Daarnaast kan iedereen ook terecht bij de klachtenlijn van het Kinderrechtencommissariaat via het nummer 0800 20 808. De medewerkers luisteren, onderzoeken klachten over kinderrechten en bemiddelen.

Verspreiding van de campagne
Ketnet deelt de filmpjes van Nee is altijd oké via ketnet.be, de Ketnet-app en YouTube. Het Departement Cultuur, Jeugd en Media deelt ze via zijn website en YouTube-kanaal. Ook op sociale media is er aandacht voor de campagne.

Op ketnetvoorouders.be verzamelt Ketnet alle relevante informatie rond integriteit en grenzen stellen, en verwijst ook door naar alle Ketnet-programma’s die gelinkt zijn aan het thema.

Ouders en begeleiders worden aangemoedigd om de filmpjes te delen met kinderen en zelf als vertrouwenspersoon beschikbaar te zijn. Iedereeneenmax.be, een campagne van Child Focus, promoot dit idee.

Kadering binnen het Vlaams Jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan
Via deze campagne zetten Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle, het Departement Cultuur, Jeugd en Media en Ketnet zich samen in voor het Vlaams Jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan 2020-2024. Welbevinden en de positieve identiteitsontwikkeling van kinderen en jongeren is één van de vijf prioriteiten. Dit wordt ingevuld met een gericht integriteitsbeleid om geweld tegen kinderen en jongeren te vermijden en waar het voorvalt, aan te pakken. Vetrekken vanuit het verhaal en de vraag van het kind en de jongere zelf is cruciaal.

Binnen de jeugdsector moeten organisaties een aanspreekpunt integriteit (API) aanduiden en een integriteitsbeleid voeren. De Ambrassade zorgt er in samenwerking met Pimento en Tumult voor dat ze daarin ook daadwerkelijk ondersteund en versterkt worden. Alle informatie over integriteit in de jeugdsector staat verzameld op de website van het departement.