Nieuw op Ketnet: 'Generatie K' met Kristel Verbeke

'Generatie K' wil kinderen inspireren en stimuleren om na te denken over hun eigen rechten en die van anderen, en hen aanzetten om daar ook voor op te komen.

Kristel Verbeke presenteert het programma, praat met de kinderen in de reportages, en geeft tips en bedenkingen in een vlog. 'Generatie K' werd gemaakt door productiehuis Sylvester, in nauw overleg met het Kinderrechtencommissariaat, kinderpsychiater Peter Adriaenssens en Diane Waumans, manager beroepsethiek van de VRT. Om de thema's in 'Generatie K' ook bespreekbaar te maken in het onderwijs vroeg Ketnet aan de vzw Vormen om een educatief pakket te ontwikkelen met kant-en-klaar-methodieken.

'Als kinderzender van de openbare omroep speelt Ketnet een heel eigen rol, die ons onderscheidt van andere kinderzenders', zegt netmanager Maarten Janssen.

'We willen kinderen op een positieve manier begeleiden bij het opgroeien, hun sociale en morele vaardigheden stimuleren en hen verbinden met de wereld om hen heen. We doen dat op een geëngageerde manier en durven daarbij al eens onze nek uitsteken. Zo ook met 'Generatie K'. Het gebruik van verborgen camera's is niet evident, maar het was een weloverwogen keuze in nauw overleg met experten. Ik wil het productiehuis Sylvester bedanken voor de grote zorg en tact waarmee ze het programma gemaakt hebben, maar zeker ook kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen, kinderpsychiater Peter Adriaenssens en Diane Waumans, VRT-manager beroepsethiek. Zij hebben ons gedurende heel het proces geadviseerd. En last but not least ook veel dank aan Kristel Verbeke, die we hier op een heel andere manier leren kennen. Haar engagement en betrokkenheid tijdens de opnames hebben een grote indruk op ons gemaakt.'

Kristel Verbeke: 'De K in 'Generatie K' staat voor Ketnet, maar ook voor kinderen en vooral voor kinderrechten. In het programma krijgen kinderen de kans om hun verhaal te vertellen en 'hun gedacht' te zeggen. We hebben straffe kinderen ontmoet die, ondanks dat ze het best moeilijk hebben, er toch het beste van proberen te maken. We zijn ook gaan testen hoe kinderen reageren in herkenbare situaties: komen ze op voor zichzelf? Helpen ze anderen? Durven ze iets zeggen als ze iets zien wat eigenlijk niet kan? Ik hoop dat kinderen thuis zullen meeleven en nadenken over wat zij zouden doen in die situatie.'

Kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen: 'Als het over kinderrechten gaat, dan denken we vaak aan extreme situaties in verre landen. Dat is uiteraard superbelangrijk, maar we mogen ook de kinderrechten hier bij ons niet uit het oog verliezen. Daarom vind ik 'Generatie K' een geweldig goed idee. Vooral ook omdat het programma de kinderen zelf laat nadenken en praten over hun rechten.'

Kinderpsychiater Peter Adriaenssens moedigt ouders aan om samen met hun kinderen naar 'Generatie K' te kijken: 'De belangrijkste reden voor ouders om naar dit programma te kijken, is omdat het hun de taal aanreikt om erover te praten met hun kinderen. Wat ik vooral hoop, is dat ouders doen wat Kristel in dit programma doet. Zij is niet zomaar een interviewer. Zij praat en denkt mee met de kinderen. Ook ouders zouden tijdens het programma moeten meepraten. Over wat zij zelf ooit hebben meegemaakt. Het is iets wat we absoluut moeten leren. Dat onze kinderen sterkere kinderen worden als ze mogen weten dat ook hun ouders het vroeger als kind wel eens moeilijk hebben gehad.'

Een programma over kinderrechten en burgerzin
In 'Generatie K' gaat Kristel Verbeke op zoek naar straffe kinderen die durven opkomen voor hun eigen én elkaars rechten: de kinderrechten. Het programma laat kinderen nadenken over zichzelf, over de maatschappij en over rechtvaardigheid. Waar ligt jouw grens? Wat is volgens jou rechtvaardig? En hoe blijf je trouw aan jezelf? In verschillende rubrieken komen kinderen tussen de 10 en 13 jaar in actie: ze zeggen luid en duidelijk wat er op hun lever ligt, springen in de bres voor andere kinderen en proberen gestresseerde volwassenen op te vrolijken met ludieke acties. Er zijn twee versies van 'Generatie K': een korte op weekdagen en een langere op zaterdag.

'Generatie K' op weekdagen
'Generatie K' emancipeert kinderen en steunt hen in hun morele ontwikkeling. In de korte afleveringen (10') op weekdagen staat elke dag een nieuwe 'candid' centraal. Kristel test met een verborgen camera of kinderen durven ingrijpen in een lastige, uitdagende, herkenbare situatie, die wordt geënsceneerd met kinderacteurs. Durven ze de jongens aan te spreken die brutaal voorkruipen bij een wafelkraam? Grijpen ze in als een meisje tot tranen toe wordt gepest? Schieten ze de oude dame ter hulp die de trap niet op raakt? Achteraf leggen de kinderen aan Kristel uit waarom ze (al dan niet) actie ondernamen.

Daarnaast is er ook telkens één van de vier rubrieken van 'Generatie K': Wat kies jij? -  Iedereen Held - Ons gedacht - Alsjeblieft! (meer informatie over die rubrieken volgt verder). Tussendoor geven kinderen hun mening via een dagelijkse pollvraag en maakt Kristel met een persoonlijke vlog onderwerpen bespreekbaar die kinderen aangaan.

'Generatie K - XL' op zaterdag
In de langere weekenduitzending (25') zet 'Generatie K - XL' de kinderrechten extra in de verf met een reportage: Kristel gaat op bezoek bij straffe kinderen die in hun persoonlijke leven op een bijzondere manier met kinderrechten te maken hebben gekregen.

Zo praat ze bijvoorbeeld met Jorunn, die opkwam voor haar 'recht op inspraak' toen haar ouders gingen scheiden. En met Dries, die recht heeft op een aangepaste leeromgeving, vanwege zijn autismespectrum-stoornis. Daarnaast gaat Kristel langs bij kinderen die uit eigen ervaring alles weten over mantelzorg, kansarmoede en adoptie. Stuk voor stuk kinderen die blijven knokken, ondanks de lastige situatie waarin ze zich soms bevinden.

Verder is er op zaterdag ook een nieuwe candid, de strafste candid van de voorbije week én de beste rubriek.

Candid camera met een missie
In totaal werden 24 candid-camerafilmpjes gemaakt voor 'Generatie K'. Daarvoor werd telkens een lastige, uitdagende, herkenbare situatie geënsceneerd met een aantal (kind)acteurs.  En dan zien we via de verborgen camera's hoe andere kinderen daarop reageren. Bijvoorbeeld als een kind niet met een ander kind op een 'selfie' of in hetzelfde spelteam wil omwille van haar/zijn uiterlijk. Of wanneer een kind in een rolstoel niet alleen door een deur raakt, of een oudere dame niet op de trap.  Wat als een kind een schilderij in een museum bekladt of de nagellak van een ander steelt? En stel dat je een portefeuille vindt met geld erin, wat doe je dan?

'Mag je verborgen camera's gebruiken in een kinderprogramma? Daar hebben we vooraf lang over nagedacht', zegt netmanager Maarten Janssen. 'We hebben de voor-en de nadelen gewikt en gewogen en met experten gepraat. We wilden herkenbare en realistische situaties creëren waarin de kinderen op een authentieke manier zouden reageren en die stof tot discussie opleverden, voor de betrokken kinderen, maar ook voor de kijkers. Candid camera met een missie dus. Maar we wilden dat natuurlijk op een tactvolle en behoedzame manier doen, en vooral niemand kwetsen. Daar hebben we zorgvuldig over gewaakt.'

Kristel Verbeke: 'Na de opname kwamen de kinderen altijd bij mij voor een nagesprek over wat er was gebeurd. Je kon voelen dat sommigen echt nog wel een momentje nodig hadden om te beseffen dat het niet 'echt' was. Alle reacties zijn eerlijk en oprecht en dat maakt het zo sterk, naar mijn gevoel. Wat een 'juiste' reactie is, is trouwens voor iedereen anders. Bij elke candid zie je een waaier aan reacties. Bijvoorbeeld: bij het aanschuiven aan een wafelkraam steekt iemand voor. Er waren kinderen die niet reageerden en achteraf zeiden: 'Kristel, ik had tijd genoeg, het was voor mij geen probleem om een paar minuutjes langer te wachten.' Dat is een andere reactie dan durven zeggen: ik stond hier eerst, ga jij maar achter mij staan.  Maar het is ook wel een reactie waar je iets uit kunt leren in onze drukke wereld (lacht).'

'Alle kinderen mochten achteraf ook meekijken naar hoe we de camera's verstopt hadden. Ze hebben de acteurs die mee in het 'complot' zaten, ook allemaal achteraf kunnen ontmoeten. Maar wat het belangrijkste is voor mij: ze hebben allemaal op voorhand de kans gekregen om de candid te bekijken en hun opmerkingen te geven. De meest gehoorde reactie was trouwens: oh wauw cool, en wanneer komen wij dan op tv?'

De reportages op zaterdag
In de extra lange weekenduitzending staat een reportage centraal: Kristel gaat op bezoek bij kinderen die in hun persoonlijke leven geconfronteerd worden met een moeilijke situatie die hun kinderrechten in het gedrang kunnen brengen, maar daar op een slimme en waardige manier mee omgaan.

Zaterdag 12 november: Kansarmoede
Kristel gaat op bezoek bij Chelsey (13). Bij Chelsey thuis hebben ze niet zo veel geld: haar moeder en zus zijn ziek en de behandelingen zijn erg duur. Maar gelukkig is Chelsey heel positief ingesteld en weet zij vaak slimme trucs te bedenken op momenten dat ze thuis weinig te besteden hebben. Kristel begrijpt Chelsey erg goed: ze vertelt openhartig dat zij het vroeger ook niet breed had.

'Generatie K' op school
Om de thema's in 'Generatie K' ook bespreekbaar te maken in het onderwijs en leerkrachten daarbij te helpen, heeft Ketnet aan het expertisecentrum Vormen vzw gevraagd een educatief pakket te ontwikkelen met kant-en-klaar-methodieken. De methodieken worden op de websites van Ketnet (ketnet.be/oudersite) en Vormen vzw (vormen.org) beschikbaar gesteld in twee fases, in november en december.

'Generatie K' wordt uitgezonden vanaf maandag 7 november: korte afleveringen (10') van maandag tot donderdag om 17.35 uur en een aparte langere aflevering (25') op zaterdag om 9.50 uur op Ketnet.