Van schuldenvrij naar zorgenvrij? '5 Dagen' kijkt mee in Arnhem-Oost

Wat gebeurt er als je gezinnen in armoede in één klap van hun schulden verlost? In de Arnhemse wijk Immerloo II, een van de armste wijken van Nederland, loopt een uniek experiment.
Vijftig gezinnen krijgen twee jaar lang de kans om helemaal opnieuw te beginnen, zonder schuldenlast. Het project is nu halverwege en 5 Dagen kijkt mee: verandert zo’n radicale aanpak daadwerkelijk levens? Worden de achterliggende problemen opgelost, of komen er juist nieuwe aan het licht? De gele Radio 1-bus staat bij het Huis van de Wijk en spreekt met bewoners, schuldeisers en het Nationaal Programma Arnhem-Oost.
Jaarlijks kosten schulden de gemeenten zo’n 8,5 miljard euro. De schulden zelf bedragen daarvan ongeveer 3 miljard. De gedachte dringt zich op: is het niet efficiënter als gemeenten die schulden gewoon overnemen? Een goed schuldenbeleid kan immers veel kosten besparen op zorg en hulpverlening. Of dat in de praktijk ook zo uitpakt, moet dit experiment aantonen. Kan het verlichten van schuldenstress ook leiden tot minder huiselijk geweld, verslaving, verwaarlozing en werkloosheid?
Het experiment gaat verder dan het inmiddels veelgebruikte saneringskrediet of de schuldsanering, waarbij de gemeente alle schulden bundelt zodat de schuldenaar nog maar één schuldeiser heeft. In Arnhem worden de schulden volledig opgekocht, waardoor de schuldenaar er in één keer voorgoed vanaf is. De Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) onderzoekt de resultaten.
'5 Dagen' volgt een week lang de eerste resultaten van het experiment, de ervaringen van de gezinnen en de bevindingen van de onderzoekers.
Maandag – Gesprek met Gerda Koopmans, wijkregisseur bij woningcorporatie Volkshuisvesting. De corporatie was een van de eersten die de gevolgen zag van diepe armoede en oplopende schulden. Dat kijkje achter de voordeur vormde de aanleiding voor het experiment.
Dinsdag – Wijkcoach Ineke bezoekt de gezinnen, wint hun vertrouwen en helpt hen stap voor stap een nieuwe draai aan hun leven te geven.
Woensdag – Anna Custers, lector Schulden en Interventies, gaat dieper in op de schuldenproblematiek in Nederland. Wat zeggen de feiten en cijfers? En wat betekenen de eerste resultaten in Arnhem-Oost voor de discussie over ‘moral hazard’: de verplichtingen bij wanbetaling?
Donderdag – Martin Neef, Head of Payment & Collections bij Vattenfall en voorzitter van de Schuldeiserscoalitie, vertelt over de last van schulden voor het bedrijfsleven. Hoe raken mensen verstrikt in het systeem? Hoe kan dat beter? En wat kunnen bedrijven leren van dit experiment?
Vrijdag – Monaim Benrida van het Nationaal Programma Arnhem-Oost. Hij omarmde het experiment vanaf het begin. Nu, halverwege, trekt hij de eerste conclusies. Wat zijn de resultaten, en moeten we deze aanpak breder uitrollen in Nederland?
'5 Dagen', iedere avond van 20.00 tot 20.30 uur op NPO Radio 1.