Nieuwe docureeks 'De Fiscus' vanaf woensdag op Eén

dinsdag 15 november 2016

Elk jaar betalen bijna 7 miljoen Belgen belastingen. Meer dan 22.000 ambtenaren zorgen ervoor dat het geld binnenkomt. Maar niemand betaalt graag belastingen en de fiscus kan niet op veel sympathie rekenen van de burger.

Voor het eerst zet de meest gekende overheidsdienst van ons land zijn deuren open voor een cameraploeg. In 'De Fiscus' krijgt de kijker eindelijk te zien hoe het er echt aan toe gaat bij de FOD Financiën.


Een jaar lang registreerden camera's het doen en laten van tien ambtenaren van Financiën. Wie aan de fiscus denkt, ziet misschien enkel mensen met dikke klasseermappen voor zich in een kantoortje. Maar er hoort veel meer bij dan dat: de ontvanger waar mensen komen aankloppen die hun belasting niet kunnen betalen, de belastingcontroleur die de aangiftes van de burgers controleert of de douanier die mensen uit het verkeer plukt en hen de keuze geeft om hun schuld te vereffenen of hun auto achter te laten.

In 'De Fiscus' krijgt de kijker een ongeziene blik achter de schermen van de meest gevreesde overheidsdienst van het land. Zelfs de meest tot de verbeelding sprekende dienst, de bijzondere belastingsinspectie (BBI), zet zijn deuren open.

Een jaar lang filmen
Voor de opnames van deze reeks heeft de FOD Financiën een jaar lang camera's toegelaten in al zijn geledingen: de opsporingen, de douane, de controle tot zelfs de mythische BBI. De programmamakers kregen ongelimiteerde toegang tot diensten van Financiën en dit brengt de kijkers op plekken waar ze nog nooit geweest zijn. Niets werd geregisseerd of in scène gezet. De camera's registreerden de gesprekken van de ambtenaren en de burgers zoals ze echt plaatsvonden. Soms ontroerend, soms grappig, soms schrijnend, en soms spannend en spectaculair: 'De Fiscus' geeft een unieke blik achter de schermen van de FOD Financiën.

De mensen achter de cijfers
'De Fiscus' toont wie de mensen achter de cijfers zijn en hoe het voor de ambtenaren is om hun job uit te oefenen. De ambtenaren vertellen hoe zij hun functie beleven en hoe het voor hen is om een job te hebben waar iedereen een mening over heeft.

Olivier Goris, netmanager Eén: 'Het is altijd geweldig als een televisieprogramma erin slaagt een wereld open te trekken waar we allemaal mee in aanraking komen, maar die we eigenlijk niet echt kennen. En dat doet 'De Fiscus' op Eén zeker. Het programma leidt ons voorbij het clichébeeld van de ambtenaar in een kantoortje en toont een wereld vol mensen die gepassioneerd met hun job bezig zijn, soms in moeilijke situaties, soms spannend en spectaculair, soms grappig, soms schrijnend, maar altijd verrassend en menselijk.'

'Het is dankzij de uitstekende samenwerking met Sylvester Productions en de FOD Financiën dat we erin geslaagd zijn om van 'De Fiscus' open, genuanceerde en meeslepende televisie te maken.'

Francis Adyns, woordvoerder FOD Financiën: 'Toen we het programmavoorstel van Sylvester Productions kregen, stonden we niet meteen te springen. Een absolute voorwaarde voor ons om aan zo'n programma mee te werken, was dat we heel goede afspraken konden maken. We zijn heel tevreden dat Sylvester en Eén dit ook wilden en dat we zo een erg vlotte samenwerking hadden.'

'We vinden het belangrijk om transparant te zijn over wat we doen en hoe we het doen. 'De Fiscus' geeft ons daar de kans toe en via de reeks hopen we komaf te maken met een aantal clichés over ambtenaren en te tonen dat we gedreven, correcte en professionele medewerkers hebben.'

Erik Hendriks, zaakvoerder van Sylvester Productions: 'Het oorspronkelijke idee voor een docureeks over de fiscus kwam van een van onze medewerkers en ik was er meteen voor gewonnen. Wij moeten allemaal belastingen betalen en willen of niet, we komen allemaal in aanraking met de fiscus. Wat de ambtenaren van FOD Financiën doen, hoe en waarom ze dat doen, hoe belastingplichtigen bij hen terechtkomen en waarom ze dit zus en dat zo aanpakken… het gaat ons allemaal aan.'

'We wilden met 'De Fiscus' dus ook geen vrijblijvend samenraapsel van losse anekdotes en wist-je-datjes over de FOD Financiën brengen. We wilden zo hoog mogelijk inzetten op herkenbaarheid en de menselijke verhalen achter de cijfers vertellen.'

De personages van FOD Financiën

Patrick en Erik - lokale opsporing
Kleine zelfstandigen die niet in orde zijn met hun fiscale verplichtingen of burgers die hun belastingaangifte niet indienen, kunnen Patrick en Erik aan hun deur verwachten. Hun bezoek is altijd een verrassing want ambtenaren van de lokale opsporing komen steeds onaangekondigd.

Patrick en Erik gaan de hele dag lang op bezoek bij belastingplichtigen en komen zo terecht bij mensen van allerlei pluimage. Ze moeten regelmatig hard optreden om burgers aan te sporen hun zaken in orde te brengen en daarbij worden ze niet altijd even warm ontvangen.

Joris - mobiel team douane
Joris is de ervaren teamleider van het mobiel douaneteam van Brasschaat. Zij voeren controles uit op de openbare weg, zoals bijvoorbeeld drugsacties of acties ANPR (Automatic NumberPlate Recognition), waarbij voertuigen met onbetaalde boetes van de politierechtbank met een nummerplaatscanner uit het verkeer worden gehaald. Bestuurders krijgen dan de keuze om hun boete onmiddellijk te betalen of hun voertuig achter te laten.

Joris' werk speelt zich vaak in de combi af. Soms registreert de camera schrijnende verhalen van mensen die hun boete van € 200 niet kunnen betalen, maar vaak ook absurde situaties waarbij Joris de meest waanzinnige uitvluchten te horen krijgt voor wapenbezit of druggebruik. Hij blijft er meestal rustig onder.

Dirk - cel sigarettensmokkel
Jaarlijks komen via de haven van Antwerpen miljoenen illegale sigaretten binnen. Met deze verboden tabakshandel verdienen smokkelaars grof geld dat vaak gebruikt wordt om terreurgroeperingen en andere criminele organisaties van middelen te voorzien.

Dirk staat aan het hoofd van de cel sigarettensmokkel van de douane. Zij proberen deze illegale sigarettenhandel aan banden te leggen en voeren onderzoek naar de organisaties achter de smokkel.  Een job die veel geduld en precisie vergt en niet altijd zonder risico is.

Karen - personenbelasting
Karen is belastingcontroleur van de dienst personenbelasting. Hier passeren vooral kleine, herkenbare verhalen die dicht bij de burger staan.

Mensen die niet snappen hoe ze hun belastingaangifte moeten invullen, belastingplichtigen die vorig jaar meer geld terugtrokken en om uitleg vragen, of burgers die boos zijn omdat ze een belastingverhoging krijgen. Karen probeert duidelijkheid te scheppen, vaak met handen en voeten.

Veerle en Herman - vennootschapsbelasting
De dienst vennootschapsbelasting voert controles uit bij bedrijven. Veerle en Herman zijn allebei belastingcontroleur en gaan ter plaatse bij bedrijven hun boekhouding volledig doorlichten.

Reiskosten die niet beroepsmatig zijn, meubels die aangekocht zijn voor de zaak maar niet in het bedrijf aanwezig zijn, restaurantkosten die niet verantwoord kunnen worden… Veerle en Herman pluizen de boekhouding helemaal door en zetten recht wat fout is.

Johan - ontvangkantoor
Wie zijn belasting niet kan betalen, komt aan het bureau van Johan terecht. De verhalen die hier passeren, laten niemand onberoerd: zelfstandigen die na een faillissement hun belastingschuld niet meer kunnen aflossen, mensen die schulden hebben geërfd en geen uitweg meer zien, en belastingplichtigen die hun aanslag jaar na jaar niet betaald hebben.

Maar elke Belg is gelijk voor de wet en Johan moet ervoor zorgen dat iedereen betaalt. Dat er soms hard opgetreden moet worden, is deel van de job.

Annick - kadaster
Aan de hand van het kadastraal inkomen (KI) bepaalt deze dienst welke waarde een huis heeft voor de belastingen. Hoe hoger het KI van een woning, hoe meer onroerende voorheffing betaald moet worden.

Wie zijn KI te hoog vindt of wie een vraag heeft over zijn eigendom, kan een bezoek van Annick verwachten. Daarnaast voert het kadaster ook onverwachte controles uit bij mensen die 'vergeten' hun verbouwingen aan te geven bij het kadaster.

Dirk - BBI
De bijzondere belastinginspectie (BBI) staat gekend als de meest mythische dienst van Financiën. Zij houden zich niet bezig met de huis-, tuin- en keukenfraude maar gaan de grote vissen achterna. Het gaat hier om gevallen van georganiseerde belastingontduiking waar vaak miljoenen euro's mee gemoeid zijn.

In 'De Fiscus' krijgt de kijker voor het eerst te zien hoe een BBI onderzoek in zijn werk gaat. Dirk is al jaren inspecteur bij de BBI. Wanneer de BBI een bedrijf binnenvalt, is hij de persoon die de actie leidt.

Goede samenwerking met verschillende diensten
Het programma 'De Fiscus' kwam tot stand door een samenwerking tussen Eén, Sylvester Productions, en de FOD Financiën. De FOD Financiën is een grote organisatie met veel verschillende diensten. Tijdens de researchfase heeft Financiën de redactie geholpen om met de juiste ambtenaren en diensten in contact te komen. Daarna zijn er tientallen gesprekken gevoerd met heel uiteenlopende afdelingen, waarbij de redactie onafhankelijk op zoek kon gaan naar interessante mensen en verhalen om te volgen. Deze onafhankelijkheid was zowel voor de programmamakers als voor Financiën belangrijk. Het doel van 'De Fiscus' is om een boeiend portret te maken over de mensen die bij Financiën werken.

Zodra de redactie tien hoofdpersonages had gevonden, werden er zowel met de ambtenaren individueel als met de FOD Financiën strikte afspraken gemaakt rond de opnames, hoe er gewerkt zou worden en hoe er zou worden omgesprongen met de privacy van de belastingplichtigen.

Privacy
De programmamakers, Eén en de FOD Financiën vinden privacy erg belangrijk. Voor 'De Fiscus' werden er dan ook specifieke afspraken gemaakt rond het in beeld brengen van belastingplichtigen. In nauwe samenwerking met de cel beroepsethiek van VRT en de FOD Financiën is er voor elke dienst bepaald hoe de privacy beschermd kon blijven. Bij sommige diensten was het mogelijk om op voorhand belastingplichtigen te contacteren, hen uitleg te geven over het programma en toestemming te vragen. Bij de dienst Vennootschapsbelasting, waar uitgebreide belastingcontroles plaatsvinden, en het Kadaster, waar de ambtenaar bij mensen thuis op bezoek gaat, werd meestal op deze manier gewerkt.

Bij andere diensten was het niet mogelijk om vooraf toestemming te vragen omdat de cameraploeg bijvoorbeeld afhankelijk was van mensen die aan het loket kwamen, zoals bij Personenbelasting en het Ontvangkantoor. Hier werden affiches opgehangen om iedereen te informeren over de opnames en na afloop werden er briefjes meegegeven met de contactgegevens van de productie. Als belastingplichtigen op het moment van opnames of achteraf bezwaar uitten, werd dit altijd gerespecteerd en werden de beelden niet gebruikt.

Omdat bij het Ontvangkantoor mensen komen aankloppen die in een kwetsbare situatie zitten, werd er beslist om iedereen sowieso niet duidelijk herkenbaar in beeld te brengen. Ook wanneer de betrokkenen hier zelf geen bezwaar tegen hadden, werd er toch van op de rug gefilmd en enkel handen en voeten werden getoond.

De ambtenaren van de Lokale Opsporing gaan onaangekondigd bij belastingplichtigen thuis langs en het Mobiel Team van de Douane plukt mensen uit het verkeer. Bij deze diensten werd iedereen ter plaatse ingelicht over de opnames en alle betrokkenen werden volledig onherkenbaar in beeld gebracht. Wie toch bezwaar had, werd niet gefilmd. Op vraag van enkele belastingplichtigen werd ook hun stem vervormd.

Iedereen was op de hoogte van de opnames behalve bij de BBI en de Cel Sigarettensmokkel van de douane. Deze ambtenaren komen in contact met grote fraudeurs en criminele organisaties. Omdat deze diensten wezenlijk deel uitmaken van Financiën en omdat er hier sprake is van een maatschappelijk belang, werd er beslist om onderzoeken van deze diensten ook in beeld te brengen. Dit werd steeds gefilmd met bodycams die de ambtenaren droegen. Omwille van procedures of om veiligheidsredenen was hier nooit een cameraman aanwezig. Om de privacy van de betrokkenen te beschermen werd alles volledig onherkenbaar gemaakt: gezichten, straatnamen en naambordjes werden onherkenbaar gemaakt, documenten werden geblurd, gevels werden niet getoond en stemmen werden vervormd.

Aflevering 1
Johan van het ontvangkantoor krijgt iemand aan zijn bureau die zijn belasting niet kan betalen. Bij de dienst personenbelasting moet een koppel zich bij belastingcontroleur Karen komen verantwoorden omdat ze een fout gemaakt hebben in hun aangifte. En het mobiel team van de douane plukt bestuurders uit het verkeer met onbetaalde boetes. Ze krijgen van douanier Joris de keuze om hun boete te betalen of hun voertuig achter te laten.

'De Fiscus', vanaf 16 november elke woensdag om 20.40 uur op Eén.


TVvisie Extra



Onze apps

Download onze app op de Google Play Store Download onze app in de App Store

Meest recente

Multimedia SPOTLIGHT

Kijktip van de dag

logo VTM 2 logo

De 54-jarige Rotterdammer John is altijd al een stevige drinker geweest, maar wanneer zijn grote liefde Adele overlijdt aan de gevolgen van leukemie, is het hek helemaal van de dam. Zijn kinderen Nathalie en Giovanni maken zich grote zorgen. Wanneer Maarten aan de slag gaat met de familie, blijkt al gauw dat het gebruik van alcohol en drugs niet alleen een probleem van vader John is.

'Verslaafd', om 21.40 uur op VTM 2.

Dossiers

NU en STRAKS op tv

volledige TVgids
  • 06:00
    Radio2 op VRT 1: Goeiemorgen, morgen!
    00:50
    Thuis
  • 00:05
    Nachtlus
    07:30
    Ketnet Junior
  • 06:50
    Sarah: Sokpop en de klanken
    21:00
    Geen uitzending
  • 06:45
    Nils Holgersson
    01:45
    Geen uitzending
  • 06:50
    Blind getrouwd: Australië
    01:25
    Geen uitzending
  • 02:25
    Geen uitzending
    11:15
    Sturm der Liebe
  • 01:00
    Geen uitzending
    14:10
    Airwolf
  • 06:30
    All Saints
    01:35
    House
  • 06:00
    Joe
    00:45
    Geen uitzending
  • 06:00
    TEAM OCHTEND
    00:45
    De Tafel van Gert
  • 05:00
    Geen uitzending
    00:50
    ER
  • 06:30
    Geen uitzending
    00:30
    Manifest
  • 05:00
    Geen uitzending
    00:55
    The Block NZ: On Point
  • 05:00
    Geen uitzending
    00:40
    Castle
  • 06:00
    Herhalingslus
    08:00
    Wijzer Wonen
  • 06:40
    De kunstenaar
    06:00
    Nog Even Soezen
  • 06:20
    De Sterrenkaart
    00:35
    De Eregast
  • 04:38
    Tennis: Dubai Duty Free Tennis Championships 2024
    22:00
    Wordt aangekondigd
  • 06:30
    London Kills
    01:30
    Father Brown
  • 06:46
    NOS Journaal
    00:41
    Op1
  • 04:30
    Suhoor Stories
    00:20
    Nieuwsuur
  • 06:49
    Lief Monster
    00:06
    Sophie & Jeroen