'De Patat' met Jeroen Meus vanaf 6 december op Canvas

Onderweg stelt hij vast dat de patat een veel grotere rol heeft gespeeld dan je van een simpele plant zou vermoeden. De patat toont hoe een ietwat banaal product de wereld heeft veranderd en de toekomst zal bepalen. Vanaf dinsdag 6 december om 20.40 u op Canvas

'De patat' is niet ‘het nieuwe kookprogramma’ van Jeroen Meus. Het programma laat een andere kant zien van de chef: hij wordt een nieuwsgierige journalist, iemand die de achtergrond van zijn producten wil kennen. Het verhaal van de patat gaat immers veel verder dan de muren van de keuken - gesprekken met historici, wetenschappers, en andere patattenspecialisten maken dat duidelijk. Misschien kunnen we het wel culinaire onderzoeksjournalistiek noemen..

Het verhaal van de patat
De verspreiding van de aardappel vanuit de Andes naar de rest van de wereld leest als een avonturenroman, en de reis begint met een tragedie: de Spaanse verovering van Peru tussen 1532 en 1572 verwoestte het hele Inca-imperium, en veroorzaakte de dood – door oorlog, ziekte en wanhoop – van op zijn minst de helft van de plaatselijke bevolking. De conquistadores kwamen naar Peru op zoek naar goud, maar de echte schat die ze meebrachten naar Europa, was de aardappel. Daarna heeft de knol stap voor stap de wereld veroverd. Liefst 55% van alle Belgen eet dagelijks aardappelen. Ook onze Belgische trots, de friet, is uiteraard een product van de patat. Maar ook de Chinese regering doet grote inspanningen om de groente te promoten: de quasi droge aardappelteelt zou een perfect alternatief zijn voor de water verslindende rijstvelden.

In Ierland zorgde de patat eerst voor een grote bloei en daarna voor de teloorgang van het land. Nergens ter wereld worden er zoveel aardappelen gegeten als in het voormalige Oostblok. En in Peru staat het Internationaal Aardappelcentrum, waar ze geloven dat de patat hét middel is om de honger de wereld uit te helpen. En zo heeft elk land wel zijn eigen aardappelverhaal.

Elk land zijn eigen verhaal:

Peru
Hier is het allemaal begonnen en hier begint Jeroen dan ook zijn zoektocht In geen enkel ander land komen verleden, heden en toekomst van de aardappel zo strek samen als in Peru. Tot op de dag van vandaag is de patat de grootste rijkdom van de boeren in de bergen. Hun schat. Sin papa, no hay vida…

Spanje
Bijna terloops, als handbagage, brachten de Spanjaarden de patat mee uit Zuid-Amerika op hun schepen vol goud en zilver. De conquistadores konden niet vermoeden dat die lelijke knol een revolutie zou veroorzaken.

Ierland
Nergens anders is de geschiedenis van een volk zo beïnvloed door de aardappel als Ierland. Mislukte aardappeloogsten zorgden voor een van de grootste hongersnoden in de Europese geschiedenis: the Great Famine.

België
Nergens anders heeft men zulk een succesvol afgeleid product van de aardappel bedacht als bij ons. Maar klopt dat wel? Is de friet wel Belgisch?

Frankrijk
Het heeft in Frankrijk veel langer geduurd dan in de rest van Europa voor ze de aardappel aanvaardden als voedingsmiddel, en toch is er nergens anders gastronomisch zo veel mee gedaan. De Fransen danken hun aardappelcultuur aan één man: Auguste Parmentier, vriend van de koning én van de aardappel.

Wit-Rusland
De Wit-Russen zijn de grootste aardappeleters ter wereld, ze eten er 180 kg per persoon per jaar. En dat heeft evenveel met wodka te maken als met oorlog en communisme.

Peru
Jeroen eindigt zijn reis waar ze begonnen is: in Peru. Is er voor de aardappel nog een rol weggelegd in de toekomst van een gastronomische wereld die nu al door hamburgers, pizza’s en meeneemmaaltijden wordt gedomineerd?

‘De Patat’,  vanaf dinsdag 6 december 2011 om 20.40 u bij Canvas.