Aardwetenschapper Fleur van Crimpen vertelt in de 'Focus Special: Het verdwenen dorp' dat tot 98% van het geërodeerde materiaal uit organische koolstof bestaat, dat kan worden omgezet in CO2. Dit is een alarmerende bevinding die cruciaal is voor nauwkeurigere klimaatmodellen en rapporten zoals die van het IPCC.

Arctische kusten, die een derde van de wereldkustlijnen vormen, bestaan uit permafrost en ondergaan versnelde erosie door stijgende temperaturen. Deze erosie bedreigt lokale gemeenschappen en laat permafrostmateriaal vrij in de Noordelijke IJszee, wat aanzienlijke hoeveelheden CO2 kan produceren, met verwoestende gevolgen voor het klimaat.

Voor het Eroding Arctic Coastlines project maakten Van Crimpen en haar team gebruik van een nieuwe meetmethode waarbij ze de permafrostmonsters scheiden op korrelgrootte en dichtheid. Zo ontdekte ze dat 77% tot 98% van het materiaal gemakkelijk afbreekbaar organisch koolstof bevat. Dit onderzoek, uitgevoerd aan de Canadese Beaufortzee, toont aan dat eerdere schattingen, gebaseerd op bulkmetingen, de CO2-uitstoot onderschatten. 'Voorheen werd gedacht dat het grootste deel van geërodeerd materiaal op de zeebodem werd afgezet, maar dat is dus niet zo', vertelt Fleur van Crimpen.

In de 'Focus Special: Het verdwenen dorp' wordt Fleur van Crimpen gevolgd tijdens haar reis naar het dorp Tuktoyaktuk. Tuktoyaktuk is een dorp in het uiterste noorden van Canada. Nergens ter wereld gaat klimaatverandering zo snel als daar. Hier zie je hoe stijgende temperaturen en het dooien van permafrost het door Inuvialuit bewoonde dorp bedreigen. Tuk ligt aan de kust en heeft door de dooi last van kusterosie. In de aflevering vertelt inwoner Sandy Adams dat hij zijn huis verder van de kust heeft neergezet omdat het in zee dreigde te vallen. Ook de begraafplaats ligt nog maar op een meter van het water af. Nederlandse onderzoekers willen weten wat de gevolgen zijn van het dooien van de permafrost op het klimaat en het dorp. We volgen hun onderzoek en leren en passant hoe de mens zich aanpast aan het veranderende klimaat. Is de situatie van Tuk ons voorland?

'Focus Special: Het verdwenen dorp', woensdag 9 oktober om 20.30 uur op NPO 2.