'Beroemd of Berucht': Jodie Foster

D

e rol die Jodie voor het eerst in de spotlight zette, kwam er lang voor ze overwoog om van acteren haar beroep te maken. Een rol waar ze nog steeds mee gelinkt wordt, zelfs na dertig jaar: Iris, een vroegrijp 12 jarig hoertje in Martin Scorsese's 'Taxi Driver'. 

Sommige mensen waren geschokt door Jodie Foster's rol als jonge prostituee, maar enkele jaren eerder moest ze haar T-shirt uitdoen! Compleet onschuldig weliswaar, want ze was toen drie en speelde mee in een reclamefilmpje. Jodie deed niet echt moeite voor de rol.  Ze vergezelde haar broer Buddy naar de auditie.  Meer commercials volgden.  En plots zorgde de kleine Jodie, samen met haar broer, voor een groot deel van de inkomsten in het gezin:  haar moeder en manager, Brandy, en haar zussen Connie en Lucinda.  Jodie's moeder en vader scheidden toen Brandy zwanger was van Jodie.   

Toen ze acht jaar oud was, maakte ze de stap naar gastrollen in televisieseries zoals 'Gunsmoke' en 'The Partridge Family'. Op tienjarige leeftijd kreeg ze haar eerste rol in de film 'Napoleon en Samantha', waarin Johnny Whitaker haar tegenspeler was.  Dat was de start van Jodie's filmcarrière.  Ze speelde mee in een hele resem films, waaronder 'Tom Sawyer', 'Bugsy Malone' en  de meest bekende - 'Freaky Friday'.  

Als ze niet in films verscheen, volgde Jodie les aan het prestigieuze en academisch hoog gesitueerde Lycee Francais, in Los Angeles. De lessen werden in het Frans gegeven en Jodie werd bijgevolg perfect Franstalig.

In 1980 startte ze de studie Literatuur aan de Universiteit van Yale.  Jodie was één van de eerste om haar acteercarrière even opzij te zetten voor de universiteit.  En ze hield van Yale: het intellectuele proces, verschillende mensen ontmoeten, en vooral ook het even weg zijn uit de filmwereld. Ze studeerde magna cum laude af in 1984. 

Na enkele moeilijke jaren van goede rollen in kleine B-films, kwam er voor Jodie een doorbraak. Ze vertolkte de rol van Sarah Tobias, een party-meid uit de middenklasse, die wordt verkracht door enkele mannen in een biljartspeelzaal, en daarna een tweede keer door een hel moet in de rechtzaal.

Foster wist dat als ze deze rol niet aannam, en alleen maar intellectuele rollen zou spelen, het niet zou maken in de industrie. Gelukkig maar, want met deze vertolking won ze haar eerste Academy Award. Toen Michelle Pfeiffer de rol van beginnende FBI agente Clarice Starling - die oog in oog komt te staan met een seriemoordenaar in 'The Silence of the Lambs' - aangeboden kreeg, stelde ze vast dat het scenario te donker was voor haar. Maar Jodie Foster was gefascineerd door deze macabere sfeer. Ze zag diepte in het personage, en de intelligentie en medeleven van Clarice.  

'The Silence of the Lambs' was een kritische én commerciële hit.  Het is nu zelfs onmogelijk, belachelijk zelfs, om Michelle Pfeiffer in de rol van Clarice voor te stellen! En wanneer de Oscars werden uitgereikt, viel de naam Jodie Foster in de categorie Beste Actrice, en ze nam het beeldje ook mee naar huis. 

In 1991 kwam een tweede jeugddroom voor Jodie uit: op 28-jarige leeftijd regisseerde ze de film 'Little Man Tate'.  Een hoogbegaafd kind, Fred Tate, wordt heen en weer geslingerd tussen zijn moeder Dede (gespeeld door Dede) die zijn hart wil veroveren, en Jane Geiger, directeur van een school voor hoogbegaafde kinderen.  

Regisseren bleek een tweede natuur te zijn voor Foster.  Ze was niet alleen een geweldige controle-freak, maar dankzij haar jaren op filmsets aanwezig te zijn, leerde ze hoe films precies gemaakt werden.     

In de loop van haar carrière heeft Jodie Foster vrouwen gespeeld die sterk en vindingrijk waren.  Maar ze speelde tot dan toe nooit een romantische of komische rol.  Alhoewel ze aantrekkelijk was, associeerde men haar toch meer met intelligentie dan sex appeal.  Midden jaren '90 nam Jodie twee rollen aan, die zowel haar romantische als komische kant lieten zien: 'Sommersby', naast Richard Gere, en 'Maverick', met Mel Gibson. Maar deze laatste werd uiteindelijk niet zo grappig bevonden door het publiek.   

Jodie startte ook een eigen productiehuis op: Egg. Bedoeling was om elk jaar een film uit te brengen, maar pas na enkele jaren kwam 'Nell' uit, een film over een 30-jarige vrouw die -zonder enig contact met de buitenwereld- in de bossen opgegroeid is.  

In 2003 werd Foster een soort 'actieheld' door haar rol in 'Panic Room'. In deze thriller speelt ze een moeder die haar aan astma leidende dochter beschermt tegen inbrekers. In haar meest recente film, 'Flightplan' speelt ze opnieuw een moeder met een dochter.  Ze ontwaakt tijdens een transatlantische vlucht, en merkt dat haar dochter zoek is, maar niemand blijkt haar ooit op het vliegtuig gezien te hebben.  

De actrice mag dan wereldberoemd zijn op werkvlak, van haar privéleven weten we weinig.  Tijdens interviews probeert ze haar persoonlijk leven zoveel mogelijk geheim te houden. In 1998 werd ze voor de eerste keer moeder van een zoon, Charles. Drie jaar later werd Noah, een tweede zoon, geboren. Jodie heeft nooit de identiteit van de vader vrijgegeven.  Nu heeft ze haar werkschema aangepast naar een film om de twee jaar. Ze wil vooral haar jongens zien opgroeien. 

Als Jodie de filmindustrie vaarwel zou zeggen, zal ze nog altijd meer op haar CV staan hebben dan de meeste andere acteurs: ze ontving twee Oscars, is regisseur, producer, en heeft een eigen bedrijf.  Niet al haar films waren successen, en niet al haar vertolkingen waren noemenswaardig, maar alles wat ze deed was haar keuze.  En alles wat we van Jodie Foster moeten weten, vinden we terug op het scherm. 

'Beroemd of Berucht: Jodie Foster ' zaterdag 8 juli 2006 om 19.15 uur en het tweede deel op zaterdag 15 juli 2006 om 19.15 uur bij Vitaya.