KRO-NCRV's 'Kruispunt': Uit liefde afgestaan

zondag 10 oktober 2021

70 jaar geleden, in 1951, zetten zo'n 12.500 Molukse mensen voet op Nederlandse bodem; onvrijwillig door de Nederlandse overheid vanuit Nederlands-Indië hierheen gehaald. Met de Molukse gemeenschap kwam een oude traditie mee naar Holland: de traditie om kinderen binnen families weg te geven. Dat gebeurde bijvoorbeeld als een vrouw geen kinderen kon krijgen.

Of als er een meisje of jongen werd gewenst naast de eigen kinderen. Het was een goed bewaard geheim binnen de gemeenschap.


In 'KRO-NCRV Kruispunt' spreken drie weggegeven kinderen hier voor het eerst in het openbaar over en blikken terug op hun jeugd. Hoe is het om erachter te komen dat je tante eigenlijk je moeder is en je moeder je tante blijkt te zijn? Ze komen bijeen in een barak uit een van de woonoorden waar Molukkers in de jaren 50 werden gehuisvest. Als erfgoed, deel van de geschiedenis van ons land, staat de barak tegenwoordig in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem.

Willy Noija (1954) was op bezoek bij haar oom en tante in woonoord Schattenberg (Westerbork) toen ze hoorde dat haar tante haar moeder was. Willy was negen. Ze wist zich geen raad met deze verpletterende mededeling en voelde zich verscheurd tussen twee gezinnen. 'Ik kon het nooit goed doen. Niet bij mijn pleegmoeder, niet bij mijn echte moeder. Dan kwam ik in Westerbork, had mijn moeder commentaar op hoe mijn pleegmoeder me had aangekleed en vice versa.' Waar hoor ik bij? vroeg ze zich af. Een vraag die het leven van veel weggegeven kinderen tekent.

Ook dat van Pede Saija (1959), die als driejarig jongetje werd weggegeven aan de broer van zijn vader. Hij heeft er lang mee geworsteld, hoe goed en liefdevol zijn oom en tante ook voor hem zorgden. 'Ik was niet thuis in het ene gezin en eigenlijk ook niet in het andere. Je bent zo bezig ergens bij te horen dat je vervreemd raakt van jezelf.' In 2019 startte hij een project over weggegeven kinderen binnen de Molukse gemeenschap en kwam met lotgenoten bijeen onder de noemer: 'Akan masih sakit': Het doet nog steeds pijn.

Pijn is niet het eerste dat Nona Salakory (1950) voelt als ze terugdenkt aan haar jeugd. Ze werd als baby weggegeven aan de zus van haar vader, die geen kinderen kon krijgen en groeide op in een liefdevol gezin waarin ze alles mocht. Dat haar nichtje als twee druppels water op haar leek… daaruit trokken de twee hun eigen conclusie. Er werd niet over gepraat. Pas toen Nona 18 werd onthulde haar vader het familiegeheim: Nona en haar 'nichtje' bleken een eeneiïge tweeling te zijn. 'De echte saamhorigheid van tweelingen, die hebben wij niet. De verloren tijd hebben we nooit meer kunnen inhalen.'

Ondanks de grote impact die het weggegeven zijn op hun leven heeft gehad, zijn Willy, Pede en Nona ervan overtuigd dat het uit liefde is gebeurd. De liefde van het ene familielid voor het andere, de zorg voor elkaar; in de hechte Molukse gemeenschap spreekt het vanzelf. En dat is nog steeds zo, al zijn ze blij dat deze traditie, die hen zo ontwortelde, is verdwenen in de tijd. Uit liefde afgestaan, drie kinderen blikken als volwassene terug op hun jeugd.

'Kruispunt', maandag 11 oktober om 22.50 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.


TVvisie Extra



Onze apps

Download onze app op de Google Play Store Download onze app in de App Store

Meest recente

Multimedia SPOTLIGHT

Kijktip van de dag

'Lili en Marleen' (foto: VTM - © DPG Media 2019)

Rik heeft het moeilijk nu hij weet dat het huwelijk van Nieke niet zal doorgaan en hij bovendien nog 'bompa' zal worden. Zowel hij als moeder Lisa gaan op zoek naar de geschikte bruidegom en vader voor Niekes kind. Zotte Raymond, de keuze van Rik, wordt door Ida en Lisa gekeurd, maar te licht bevonden. Moeder Lisa daarentegen verrast het hele gezelschap met haar voorstel.

'Lili en Marleen', om 19.55 uur op VTM.

Dossiers

NU en STRAKS op tv

volledige TVgids
  • 23:55
    Sporza: Baloise Ladies Tour
    13:30
    Sporza: Ronde van Frankrijk 2025
  • 20:35
    Sporza: UEFA Euro 2025 Vrouwen
    08:00
    Zomerbeelden
  • 07:45
    Sisters
    08:00
    Sofia zapt terug
  • 15:20
    America's Funniest Home Videos
  • 12:55
    Familie Gillis: massa is kassa
    02:00
    Wordt aangekondigd
  • 00:50
    The Goldbergs
    12:05
    Geen uitzending
  • 07:00
    Willy
    10:00
    Geen uitzending
  • 00:10
    Blind getrouwd: Australië
    14:00
    Wordt aangekondigd
  • 00:45
    SOS Piet
    06:00
    Wordt aangekondigd
  • 13:20
    Friends
    13:55
    De Zomerkeuken
  • 04:57
    Geen uitzending
    09:55
    Rizzoli & Isles
  • 12:55
    Forged in Fire
    01:55
    The Summit Australia
  • 01:25
    The Fear Clinic
    13:30
    The Block Australia
  • 11:50
    Doomsday Mom: The Lori Vallow Story
    13:20
    Snapped
  • 10:00
    Herhalingslus
    13:33
    CEO van mijn leven
  • 23:48
    Roger
    01:33
    Diy on wheels
  • 22:00
    Snel, Makkelijk & Lekker
    01:55
    Foodies & The City
  • 06:30
    Death in Paradise
    01:55
    Guilt
  • 13:35
    Storage Wars
    15:25
    Call Me Mother
  • 23:10
    NOS Journaal Laat
    01:55
    NOS Journaal met gebarentaal
  • 15:22
    Op de planken
    13:55
    Andere Tijden
  • 01:50
    3 Op Reis
    14:00
    Wordt aangekondigd