'KRO-NCRV 2Doc': Noodweer – ik ben niet begonnen
In de '2Doc Noodweer – ik ben niet begonnen' van filmmaker Hans Pool vertellen vier mensen over de emotionele gebeurtenissen die hun leven voorgoed veranderden.
Ze waren allemaal slachtoffer in een situatie, maar omdat ze zichzelf met geweld moesten verdedigden veranderden ze in daders. In de rechtspraak wordt hun handelen 'noodweer' genoemd, in uitzonderlijke gevallen kan het leiden tot vrijspraak. Maar zelfs als dat gebeurt zijn de gevolgen in de levens van de betrokkenen enorm.
Op een zondagochtend om 05.00 uur wordt cafébaas Stef uit Tuitjenhorn wakker. Hij loopt naar beneden en treft een inbreker aan in zijn café die hij met een bezem tegen het hoofd slaat. De politie neemt de inbreker mee. De dag erop hoort Stef dat de verdachte al meer dan 185 keer is opgepakt voor inbraak. De man ligt in het ziekenhuis vanwege de hoofdwond die Stef hem heeft toegebracht. Tot zijn verbijstering wordt Stef door de inbreker aangeklaagd wegens mishandeling. Wat uiteindelijk resulteert in een juridische aanklacht poging tot doodslag. Het is een begin van een jarenlange lijdensweg voor Stef en zijn gezin.
Tijdens de nachtdienst in Noordoost Friesland houden politieagent Marcel en zijn collega een auto aan. Ze willen de zwaarbeladen auto controleren, er worden de laatste tijd nogal wat inbraken gepleegd in de regio. Marcel ziet vanuit de politieauto hoe zijn collega naar de auto loopt. Plotseling gaan alle vier de portieren van het voertuig open en wordt de collega door een van de inzittenden tegen de grond geslagen. De dader loopt daarna in een paar stappen naar de politieauto waar Marcel zit. Die heeft geen tijd om zijn dienstpistool te trekken en schiet vanuit zijn holster. De mannen weten met de auto te ontkomen. Marcel schiet nog twee keer gericht op de wegrijdende auto. Na afloop blijken de mannen een advocaat in de hand te hebben genomen, Marcel wordt door zijn collega’s verhoord en moet zich voor de rechter verantwoorden voor de schade aan de auto en poging tot moord.
Leszek is een sympathieke Poolse student die door Europa reist. Na een gezellige avond in het Amsterdamse Vondelpark gaat hij op zoek naar een slaapplaats. Hij wordt aangesproken door een voorbijganger die hem een slaapplaats aanbiedt. Nietsvermoedend gaat hij er op in en valt in het huis van zijn gastheer als een blok in slaap. Leszek wordt wakker als blijkt dat zijn gastheer hem verkracht. Hij verweert zich met een mes uit zijn rugzak en steekt zijn belager meerdere malen. Ontbloot en onder het bloed wordt Leszek op straat opgepakt door de politie, en vastgezet op verdenking van moord.
Germaine wordt in een geparkeerde auto in Amsterdam-Oost het slachtoffer van dieven die haar autodeur opentrekken en er met haar tas vandoor gaan op een scooter. Germaine zet haar auto in de achteruit en rijdt de jongens hard achterna. Ze rijdt zich daarbij klem tegen een Amsterdammertje. Bij het uitstappen blijkt zij een van de tasjesdieven te hebben geraakt. De jongen overlijdt ter plekke. Er ontstaat een enorm buurtoproer. Germaine wordt opgepakt door de politie en verdacht van doodslag.
Alle personages handelden uit noodweer, zíj waren niet begonnen. Ze worden uiteindelijk vrijgesproken, alleen Germaine krijgt een taakstraf voor ‘roekeloos rijgedrag’.
Het Nederlandse rechtssysteem maakt geen onderscheid tussen verdachten van geweld: iemand die zichzelf uit noodweer verdedigt wordt op dezelfde wijze behandeld als een overvaller die geweld gebruikt. 2Doc Noodweer laat zien dat de vermeende daders getraumatiseerd raken door de behandeling die ze na hun arrestatie krijgen van politie en justitie. De betrokkenen voelen zichzelf slachtoffer en geen dader. Voor de hoofdpersonen van deze documentaire is het een opgave om in het reine te komen met hun eigen handelen. De film laat zien dat er aan het eind van de streep alleen maar verliezers zijn.
'KRO-NCRV 2Doc Noodweer – ik ben niet begonnen' is geregisseerd en geproduceerd door Hans Pool in samenwerking met KRO-NCRV.
'2Doc: Noodweer - ik ben niet begonnen', maandag 31 augustus om 20.25 bij KRO-NCRV op NPO 2.
