'Triq Slama Mohamed. Reis In Vrede' vertelt het verhaal van een Marokkaanse Antwerpenaar
'Triq Slama Mohamed. Reis In Vrede' vertelt het verhaal van Mohamed Abdeslam, een 73- jarige Marokkaanse man uit Antwerpen. In dit tweeluik bezoeken we met Mohamed plaatsen en mensen die voor hem betekenisvol zijn geweest in zijn leven als migrant, in België en in Marokko. Via zijn verhaal krijgen we tegelijk ook inzicht in de oorsprong van de Marokkaanse migratie naar België.
Al een halve eeuw woont Mohamed Abdeslam in België. In de tweedelige documentaire 'Triq Slama Mohamed. Reis In Vrede' volgen we de 73-jarige Marokkaanse immigrant tijdens een reis door zijn tweede vaderland én door zijn land van herkomst. Beide liggen hem nauw aan het hart. Zijn persoonlijke ervaringen worden vervlochten met het universele historische verhaal van de Marokkaanse migratie naar België.
Onderweg vertelt Mohamed hoe hij destijds als jongeman na een avontuurlijke tocht in België belandde en hoe hij hier geleidelijk zijn plaats heeft gevonden, een carrière heeft uitgebouwd en een gezin gesticht. We gaan naar plaatsen in België die belangrijk voor hem zijn en ontmoeten mensen die een grote rol hebben gespeeld in zijn leven hier.
In Marokko bezoeken we locaties uit Mohameds jeugd en ontmoeten we zijn familie en vroegere vrienden en kennissen. Maar dé belangrijkste ontmoeting is die met zijn 38-jarige zoon Zoubir, die sinds kort als handelsingenieur werkt in Casablanca. De cirkel is rond. Het verhaal van Mohamed wordt ingebed in de bredere geschiedenis van de Marokkaanse migratie naar België met al haar economische, sociale en culturele dimensies.
Aflevering 1: België - dinsdag 13 december ‘Niemand verlaat zijn geboorteland zomaar zonder reden, niemand.’ Mohamed Abdeslam
In de eerste aflevering volgen we Mohamed Abdeslam in België. Hij vertelt zelf hoe hij hier vanuit Marokko via Duitsland is terechtgekomen en zijn leven heeft opgebouwd. Door gesprekken met zijn zoon, zijn vroegere buren, collega’s en kennissen leren we Mohamed beter kennen. Tussendoor zegt Mohamed onverbloemd zijn gedacht over immigratie en integratie, vroeger en nu, en over opvoeding, waarden en geloof. En dan maakt hij zich klaar om op reis te vertrekken naar zijn geboorteland.
Mohamed woont nu al bijna 50 jaar in België: dubbel zo lang als de tijd die hij heeft doorgebracht in zijn geboorteland Marokko. Hij is in België beland via Duitsland. In 1963 werd hij gerecruteerd om er als gastarbeider te komen werken. Hetzelfde jaar nog trekt hij verder naar het Limburgse Hasselt. En enkele jaren later, in 1967 vestigt hij zich in Antwerpen. Daar heeft Mohamed een gezin gesticht en een carrière gemaakt. Nu is hij met pensioen. Hij brengt veel tijd door in de plaatselijke snackbar, en in zijn moestuin, waar hij terugkijkt op zijn leven. Waar voelt hij zich nu het meest thuis in België of Marokko?
In Hasselt ontmoet Mohamed zijn vroegere buren Jos en Gaby Daenen. Via de familie Daenen leerde hij in de jaren ’60 België kennen. In Hasselt ziet hij ook de Marokkaanse Abdeslam terug, met wie hij zijn eerste woning deelde en voor wie hij brieven in het Arabisch schreef.
Via anderen komen we meer te weten over Mohamed. Door zijn oudste zoon Zoubir Abdeslam bijvoorbeeld, die sinds kort als handelsingenieur werkt bij een multinational in Casablanca. Zoubir vertelt over zijn jeugd in België en over zijn opvoeding door zijn vader.
Mohamed heeft jarenlang voor Verlipack gewerkt, in Merksem. Hij zoekt dan ook graag Adriaan Bevers op, de toenmalige vakbondssecretaris van Verlipack, met wie hij nog heeft samengewerkt. In Antwerpen gaat hij verder langs de Marokkaanse vereniging Safina waar hij Sadik Akahndaf weerziet, de man die Mohameds oudste zoon Zoubir ooit nog bijles gaf.
Tussen de ontmoetingen door filosoferen en reflecteren we met Mohamed over het leven en de Marokkaanse gemeenschap in België. Zo is hij bezorgd om de toekomst van de tweede en ondertussen derde generatie Marokkaanse Belgen. Hij is niet beroerd om zijn mening te geven over opvoeding en religie: waar gaat het goed in onze maatschappij en waar gaat het fout.
Van de toekomst keren we terug naar het verleden. Vijf jaar voor Mohamed in België belandde, had hij een eerdere migratiepoging ondernomen. In de Marokkaanse havenstad Tanger sprong hij op een schip dat hem uiteindelijk tot in Marseille bracht. Mohamed keert na 52 jaar terug naar Marseille, naar de kaai waar hij voor het eerst voet aan wal zette in Europa. Hij ontmoet er de plaatselijke gevangenisdirecteur aan de poort van ‘Prison des Baumettes’, de gevangenis waar hij korte tijd verbleef. Tot slot kijkt Mohamed uit naar een reis doorheen zijn geboorteland. Hij bereikt de Straat van Gibraltar, waar een overzetboot hem naar Marokko brengt.
'Triq Slama Mohamed. Reis In Vrede', dinsdag 13 december om 21.05 uur op Canvas.
