Dieter Coppens en acht mensen met jongdementie openen het nieuwe 'Restaurant Misverstand'

Daarnaast moeten ze vaak verplicht stoppen met werken, waardoor hun zelfvertrouwen een deuk krijgt. Daar wil 'Restaurant Misverstand' verandering in brengen: door de buitenwereld te tonen wat ze wél nog kunnen. Natuurlijk zal niet alles van een leien dakje lopen, want geen enkele medewerker heeft al ervaring in de horeca. Maar fouten maken kan in dit restaurant geen kwaad. Er is ook ruimte voor verdriet en bovenal vinden ze steun en begrip bij elkaar, bij Dieter, bij chef-kok Seppe Nobels en bij experte Anouck de Bruijn van het Regionaal Expertisecentrum Dementie in Antwerpen.

Dieter Coppens steekt mee de handen uit de mouwen om samen met zijn acht collega’s een succes te maken van' Restaurant Misverstand': 'Bij het woord 'dementie' denken we vaak aan oudere mensen die vergeetachtig zijn. Maar helaas worden ook mensen op jonge leeftijd met deze ziekte geconfronteerd. Opeens moet je stoppen met werken, verlies je een stuk onafhankelijkheid maar ook beetje bij beetje jezelf.  Dat moet ontzettend zwaar zijn, ook voor hun omgeving. Mijn beide grootmoeders kregen alzheimer op latere leeftijd. Ik heb dus van dichtbij meegemaakt wat dat met iemand doet. Met 'Restaurant Misverstand' willen we laten zien wat onze medewerkers wel nog kunnen. Ik kijk er ontzettend naar uit om met mijn acht collega's het restaurant in goede banen te leiden.'

De voltallige keukenbrigade en het bedieningspersoneel van 'Restaurant Misverstand' is tussen 46 en 64 jaar jong. Doordat ze allemaal symptomen hadden voor de leeftijd van 65 jaar, kregen ze de diagnose van jongdementie. Zeven van hen hebben de ziekte van Alzheimer - de meest voorkomende vorm van dementie - en één persoon heeft frontotemporale dementie (FTD).

En ze zijn niet alleen: in Vlaanderen hebben naar schatting meer dan 125.000 mensen de hersenziekte dementie. Bijna 7.000 mensen daarvan zijn jonger dan 65 jaar. Hun geheugen, spraak en vaardigheden gaan langzaam achteruit. De buitenwereld weet vaak niet hoe ze met mensen met dementie moet omgaan of wat de ziekte eigenlijk inhoudt.

Begeleiding voor en achter de schermen
De keuken en zaal van 'Restaurant Misverstand' worden aangepast zodat de acht medewerkers er in optimale omstandigheden kunnen werken. Zij worden daarnaast voor en achter de schermen begeleid door Anouck de Bruijn, coördinator van het Regionaal Expertisecentrum Dementie in Antwerpen.

'Door hun werk in het restaurant hopen we dat de medewerkers in dit stadium van de ziekte meer zelfvertrouwen krijgen. Met 'Restaurant Misverstand' willen we de samenleving tonen dat het leven niet stopt na de diagnose dementie, en dat er - mits een goede begeleiding - nog veel mogelijk is.'

Chef Seppe Nobels
Het spreekt voor zich dat er in 'Restaurant Misverstand' fouten worden gemaakt: verkeerde bestellingen, problemen in de keuken, niet op de juiste woorden komen ... Maar chef Seppe Nobels is altijd in de buurt om de medewerkers te ondersteunen waar nodig. Hij en de medewerkers kunnen in de keuken ook rekenen op hulpchef Romina.

Seppe Nobels heeft zijn sporen al verdiend als sociaal ondernemer met onder meer zijn project Instroom, een restaurant op het Antwerpse Eilandje waar de keukenbrigade bestaat uit anderstalige nieuwkomers. Seppes grootvader had ook dementie en de chef is dan ook trots dat hij aan het roer staat in 'Restaurant Misverstand'.

'In al mijn restaurants vind ik het belangrijk diversiteit in mijn teams te hebben. Lekker en gezond eten verbindt mensen van alle soorten. Als het personeel gemotiveerd is, doet het er niet toe wat hun achtergrond is. En deze mensen, met jongdementie, zijn supergemotiveerd. Ze zijn het kloppende hart van 'Restaurant Misverstand'.'

De acht medewerkers

Mieke - 64 jaar, uit Sint-Genesius-Rode (Vlaams-Brabant)
Mieke kreeg de diagnose alzheimer in de zomer van 2020.

Mieke is een zorgzame en lieve vrouw, die het nog regelmatig moeilijk heeft met de aanvaarding van haar ziekte. Ze was tot de zomer van 2020 huisarts met een eigen praktijk. Door het feit dat ze alleen woont, zijn haar symptomen lange tijd onder de radar gebleven. Mieke heeft het erg moeilijk dat ze altijd die zorgende rol heeft gehad - zowel voor haar patiënten als voor haar twee kinderen - en dat zij nu degene is die extra zorg en ondersteuning nodig heeft.

Bij Mieke heeft de ziekte behoorlijk hard toegeslagen op korte tijd. Ze heeft vooral last met oriëntatie. In 'Restaurant Misverstand' neemt Mieke de ontvangst en de zaal voor haar rekening. Ze wilde graag deelnemen aan het programma om jongdementie zo meer onder de aandacht te brengen. Als arts vindt ze dat het taboe rond deze ziekte nog erg groot is.

Marcel - 58 jaar, uit Buggenhout (Oost-Vlaanderen)
Marcel kreeg de diagnose alzheimer in november 2018.

Marcel is een optimistische en positieve man die zijn collega's van 'Restaurant Misverstand' wil aanmoedigen. Een fout wordt weggelachen met een grapje. Marcel was industrieel ingenieur en vaak in het buitenland voor zijn job. Nog lang voor zijn diagnose liet hij wel eens steken vallen op zijn werk en raakte hij ook zijn job kwijt. Momenteel vult Marcel zijn dagen met werken in de tuin en activiteiten doen via De Companjong.

In het restaurant is Marcel verantwoordelijk voor de bar, samen met Brigitte). Bij Marcel uit zijn jongdementie zich vooral in zijn taal. Hij moet vaak naar de juiste woorden zoeken. Marcel wil nog zoveel mogelijk uit zijn leven halen. Hij mist het om te gaan werken en zich nuttig te maken. Hij moet nu veel taken uit handen geven en dat geeft hem geen fijn gevoel.

Kris -  55 jaar, uit Sint-Katelijne-Waver (Antwerpen)
Kris kreeg de diagnose alzheimer in 2020.

Kris wijdde zijn leven en carrière aan de kunst. Hij was een enthousiaste leraar kunstgeschiedenis, design en architectuur en een echte workaholic. De eerste symptomen zorgden bij Kris vooral voor veel verwarring: hij consulteerde talloze psychologen en zelfs psychiaters omdat werd gedacht aan burn-out en depressie. De uiteindelijke diagnose jongdementie kwam daarna bijna als een opluchting. Kris en zijn vrouw Annick proberen alles uit het leven te halen.

De eeuwig lachende Kris is een bevlogen spreker. Hij heeft zijn ziekte aanvaard en kan goed relativeren. Kris is erg perfectionistisch maar zijn kortetermijngeheugen en motoriek staan dat vaak in de weg. In 'Restaurant Misverstand' staat Kris  samen met Mieke, in voor de ontvangst. Hij neemt deel aan het programma omdat hij graag nog uitgedaagd wordt, maar dat moeilijk is in de thuiscontext.

John -  46 jaar, uit Deinze (Oost-Vlaanderen)
John kreeg de diagnose frontotemporale dementie (FTD) in 2016.

John (46) is de jongste medewerker van 'Restaurant Misverstand'. Hij was zijn hele carrière zelfstandig schrijnwerker. John heeft frontotemporale dementie. FTD is heel anders dan alzheimer. Door zijn FTD zegt John gewoon wat hij denkt, zonder remmingen. Deze vorm van dementie zorgt ook voor gedragsveranderingen. Bij John uit zich dat in ongeremd gedrag, meestal naar vrouwen toe. John heeft een erg warme band met zijn dochter Fay, voor wie het niet altijd makkelijk is om haar papa zo te zien. Hij woont zelfstandig begeleid in De Ceder en zijn zus, Cindy, zorgt voor hem.

John voelt zich als een vis in het water in de keuken van Seppe, hij kookt thuis enorm graag. Het was zijn droom om eens met een sterrenchef samen te werken.

Claude - 64 jaar, uit Zwevegem (West-Vlaanderen)
Claude kreeg de diagnose alzheimer in 2020.

Claude bracht zijn loopbaan door als bediende. Hij heeft nog een behoorlijk jong gezin doordat zijn vrouw bijna twintig jaar jonger is dan hij. Er zijn drie nog studerende dochters in huis en het is niet altijd makkelijk voor hen om hun papa zo te zien. Ook voor partner Nathalie komt er op relatief jonge leeftijd al een behoorlijke zorg bij.

Claude is in de keuken verantwoordelijk voor het hoofdgerecht. Hij heeft zijn diagnose nu bijna twee jaar en het gaat nog best goed met hem. Hij werpt zich in de keuken dan ook op als iemand die anderen graag helpt en ondersteunt. Door de confrontatie in het restaurant met medewerkers bij wie de ziekte al verder gevorderd is, heeft Claude het in het restaurant wel af en toe moeilijk.

Chris - 63 jaar, uit Roeselare (West-Vlaanderen)
Chris kreeg de diagnose alzheimer in 2018.

Chris was tot voor kort ploegleider in een groentefabriek. Ook vandaag nog is Chris een actieve man die zijn dagen doorbrengt met zorgen voor de kleinkinderen, en verbouwen bij een van de drie dochters. Chris is de enige medewerker die na zijn diagnose niet meteen zonder werk kwam te zitten. Samen met de collega’s werd er bekeken hoe Chris toch nog zo lang mogelijk zou kunnen meedraaien in het bedrijf.

Chris is de patissier in de keuken van 'Restaurant Misverstand'. Hij heeft zijn diagnose al meer dan drie jaar maar het gaat nog altijd erg goed met hem. Chris is een zachtaardige, behulpzame, vrolijke man. Hij wil aan iedereen tonen dat er een periode is tussen de diagnose en het moment dat het niet meer gaat, en die periode moet je benutten.

Ingrid - 58 jaar, uit Diest (Vlaams-Brabant)
Ingrid kreeg de diagnose alzheimer in 2017.

Ingrid was laborante in een ziekenhuis, een job die best wat concentratie en handigheid vergt. Al snel hadden Ingrid zelf en haar collega’s door dat er iets niet klopte. Ze zijn dan ook meteen gaan zoeken naar de oorzaak, maar nog voor de officiële diagnose wist Ingrid wat er aan de hand was. Ze heeft het al die tijd nooit echt moeilijk gehad met haar diagnose, maar haar zelfvertrouwen heeft de laatste jaren toch een stevige deuk gehad.

Ingrid krijgt in de keuken van 'Restaurant Misverstand' de verantwoordelijkheid over de hapjes. Ze begint erg onzeker aan het hele project en voelt zich vaak de minst goede van de groep, maar door de ondersteuning van de groep vindt ze onderweg haar zelfvertrouwen terug.

Brigitte - 58 jaar, uit Merelbeke (Oost-Vlaanderen)
Brigitte kreeg de diagnose alzheimer in 2015.

Brigitte was hoofdverpleegkundige in een woonzorgcentrum maar kreeg zes jaar geleden de diagnose jongdementie. Ze is alleenstaande en heeft een dochter die op het moment van de diagnose slechts 18 jaar was. De situatie was een lange tijd erg moeilijk voor hen beiden. Doordat haar dochter studeert, brengt Brigitte een groot deel van haar dagen alleen door. De eenzaamheid is voor haar het moeilijkst in haar dagelijks leven.

Brigitte heeft haar diagnose al het langst van iedereen in de groep. Ze heeft er lang weinig van gemerkt, maar voelt dat ze de bal nu vaak begint mis te slaan. Vooral haar kortetermijngeheugen laat haar in de steek. Brigitte neemt deel aan 'Restaurant Misverstand' omdat ze niet opgesloten wil leven, en nog zoveel mogelijk uitdagingen wil aangaan.

Aflevering 1
Dieter ontmoet acht mensen met jongdementie in hotelschool PIVA. De toekomstige keukenbrigade leert er een heerlijk visgerecht koken. Gelukkig zorgt chef-kok Seppe Nobels voor geheugensteuntjes. Voor John gaat er een culinaire droom in vervulling. In Mechelen wordt er een middag proefgedraaid in Restaurant Misverstand. Voor voormalig hoofdverpleegkundige Brigitte is het erg confronterend om te beseffen hoe de hersenziekte dagelijkse handelingen moeilijk maakt.

'Restaurant Misverstand' opende zijn deuren in het bruisende hart van Mechelen.

'Restaurant Misverstand' is een programma van Roses Are Blue voor Eén, in samenwerking met Alzheimer Liga Vlaanderen.

'Restaurant Misverstand', vanaf 16 maart elke woensdag om 20.35 uur op Eén en via VRT NU.