'Factcheckers': Is er een levensbedreigend probleem met het systeem van AED's in ons land?

Britt Van Marsenille, Jan Van Looveren en Thomas Vanderveken bundelen opnieuw de krachten voor het zesde seizoen van 'Factcheckers'. Acht afleveringen lang zullen ze feit van fictie onderscheiden.
Verwacht dus nog meer diepgravend onderzoek, straffe experimenten en verrassende testen.
In de derde aflevering van 'Factcheckers' gaat Britt op zoek naar openbaar toegankelijke AED’s. Hoewel die toestellen levens kunnen redden en dus 24 uur per dag voor iedereen beschikbaar zouden moeten zijn, blijkt die zoektocht een heel pak moeilijker dan eerst gedacht. Jan probeert verschillende middeltjes uit om je tanden witter te maken en ontdekt dat dat niet zonder risico is. En Thomas trekt naar een festival om er uit te zoeken of ziekmakende bacteriën er welig tieren.
Factcheck: Er is een probleem met AED's in België
Elk jaar zouden in ons land 10.000 mensen af te rekenen krijgen met een hartstilstand die toeslaat buiten een ziekenhuis. Volgens cijfers van het Rode Kruis overleeft niet meer dan 10% van de slachtoffers een dergelijke hartaanval. Door binnen de 5 minuten te starten met reanimatie en door gebruik te maken van een AED of automatische externe defibrillator kunnen de overlevingskansen van het slachtoffer met maar liefst 70% verhoogd worden.
Een AED is een draagbaar apparaat dat bij een hartaanval een schok toedient, die het hartritme kan herstellen. Met het geven van enkel borstcompressies en beademing kan je het hart niet laten resetten. Het belang van voldoende en altijd toegankelijke AED’s is dus duidelijk. Maar precies hiermee zou er net in België een groot probleem zijn, beweren vele artikels. Britt trekt op onderzoek uit en gaat op zoek naar een lijst van alle publiek toegankelijke AED’s in ons land. Hoewel iedereen zo’n lijst gemakkelijk zou moeten kunnen opvragen bij de FOD Volksgezondheid, moet Britt hiervoor hemel en aarde bewegen. En wanneer ze Jan en Thomas inschakelt om haar te helpen om na te gaan hoe accuraat deze lijst is, kan ze haar oren en ogen niet geloven.
Britt Van Marsenille: 'Ik wilde wel eens weten hoe groot de impact is van een gebrekkig systeem van AED’s. En daarom zette ik samen met Jan en onder de begeleiding van de dienst 112 een hartaanval in scène. En wat ik daaruit heb geleerd, dat is gewoon om schrik van te krijgen!'
Factcheck: Zelf tanden bleken is gevaarlijk
Beautytips zijn hip en trending op sociale media. Een van de populairste nieuwe trends onder beauty-influencers is bleaching, het zelf bleken van je tanden. En daarbij worden allerlei middeltjes aangeprezen: gaande van klassieke tandpasta tot producten met houtskool.
Ook waterstofperoxide blijkt ontzettend populair bij influencers. Producten die waterstofperoxide bevatten zijn vrij verkrijgbaar … als het percentage waterstofperoxide niet hoger ligt dan 0,1 procent. Tandartsen mogen hogere concentraties gebruiken, maar producten met meer dan 6 procent waterstofperoxide zijn ook voor hen niet toegelaten. Toch zouden deze producten te koop aangeboden worden op het internet. Jan probeert enkele van die middelen aan te kopen en laat ze in een laboratorium aan een grondige test onderwerpen.
Jan Van Looveren: 'Ik ga niet lopen klagen over alle miserie die het internet met zich heeft meegebracht. Maar het is wel een feit dat je online echt alles kan bestellen … zonder enige moeite. Ja, dus ook producten voor mijn factcheck: middeltjes om je tanden te bleken met verboden hoge concentraties van bepaalde stoffen. Te gek voor woorden!'
Factcheck: Je wordt gemakkelijk ziek door dierenpoep op festivals
Hoewel de lente nog niet begonnen is, kijken veel landgenoten nu toch al uit naar het nieuwe festivalseizoen. Over enkele maanden worden de vele weilanden en grasvelden in Vlaanderen weer overspoeld door duizenden uitgelaten festivalgangers. Dat een bezoek aan zo’n festival vaak een aanslag kan zijn op de gezondheid – denk maar aan de korte nachten, de beproevingen voor maag en darmen en de risico’s op zonnebrand – is wel bekend.
Maar een festival zou ook om nog een heel andere reden gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Dat bleek ook toen in 1992 in het Engelse Glastonbury maar liefst 72 bezoekers ernstig ziek werden. De oorzaak? Op de wei van Glastonbury hadden tot vlak voor het festival runderen staan grazen. En waar vee graast, daar valt al eens een kakje. En het waren net gevaarlijke E. coli-bacteriën uit deze dierlijke uitwerpselen die op het gras waren achtergebleven en verantwoordelijk waren voor de plotse uitbraak.
Ook in ons land worden festivals georganiseerd op grasvelden waar doorheen het jaar dieren staan te grazen. Lopen festivalgangers bij ons dan een even groot risico als in Engeland? Thomas zoekt met Jan en Britt uit hoe gemakkelijk je ziek kan worden door dierenpoep op Belgische festivals. En daarvoor werkt het trio samen met de universiteit van Utrecht.
Thomas Vanderveken: 'We wilden checken of de E. coli-bacterie op de handen van de festivalgangers zat. Daarvoor moesten ze hun handen in een handschoen met testvloeistof stoppen en dan 1 minuut hun vingers bewegen. Om een representatieve test te hebben, namen we stalen af bij 100 bezoekers.'
'Factcheckers', dinsdag 4 maart om 20.45 uur op VRT 1 en VRT MAX.

