Nieuwe podcast 'De Nederlandse Bewaaksters van Auschwitz'
Geen enkel West-Europees land leverde zoveel SS-vrijwilligers aan Hitler in de Tweede Wereldoorlog als Nederland. Ons land kende er meer dan 25.000. In het vernietigingskamp Auschwitz werkten minstens 24 Nederlandse bewakers, waarvan negen vrouwen. Wie waren deze vrouwen?
Waarom gingen ze naar Auschwitz en wat was hun rol daar? 'EenVandaag'-verslaggever Harm van Atteveld en journalist Stijn Reurs gaan in de zesdelige podcast De Nederlandse Bewaaksters van Auschwitz op zoek naar de verhalen achter deze vrouwen.
De bewaaksters zelf zijn niet meer in leven, maar hun kinderen wel. Harm en Stijn zoeken hen op. Wat weten zij over het verleden van hun moeders? Helemaal niets, blijkt in sommige gevallen. Zo zegt één van hen: 'Het was zo’n lief mens. Wij weten hier helemaal niks van. Dan schrik je wel. Het beeld past niet bij mijn moeder.'
En hoe kijken de toenmalige slachtoffers terug op hun voormalige bewaaksters? Harm en Stijn spreken de 103-jarige Marie Blommaert en de 102-jarige Selma van der Perre, beiden verzetsstrijdsters die tijdens de Tweede Wereldoorlog in de concentratiekampen zaten. 'Ze had toezicht op een groep gevangen en ik zag hoe ze één van hen met een stok afranselde', aldus één van de slachtoffers.
Harm en Stijn beginnen hun zoektocht in het Nationaal Archief in Den Haag, waar het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) is ondergebracht. Hier liggen 485.000 dossiers van personen die na de Tweede Wereldoorlog verdacht werden van samenwerking met de Duitsers. Het is het grootste archief van Nederland en de plek waar ze de dikke strafdossiers van de negen Nederlandse Auschwitz-bewaaksters in handen krijgen. Ook bezoekt het onderzoeksduo het voormalige concentratiekamp Vught, waar de bewaaksters hun SS-dienst begonnen.
De zoektocht van Harm en Stijn, de gesprekken met de nazaten en het levensverhaal van de vrouwen nemen de luisteraar mee naar een duister verleden in Nederland dat doorwerkt tot de dag van vandaag.
De zesdelige podcast De Nederlandse Bewaaksters van Auschwitz is vanaf 30 december in zijn geheel te beluisteren op NPO Luister. Op andere podcastplatformen verschijnen wekelijks twee nieuwe afleveringen.
