'KRO-NCRV 2Doc: Doelwit' op NPO 2
Er zijn in Nederland ongeveer 10.000 lokale bestuurders. Een op de drie heeft regelmatig te maken met bedreigingen, intimidatie en geweld. Slechts een fractie van de slachtoffers doet aangifte.
In 'KRO-NCRV 2Doc Doelwit' (maandag 22 februari, 20.25 uur, NPO 2) vertellen zes wethouders uit verschillende delen van Nederland hoe een democratisch genomen besluit hen mikpunt maakte van beschimpingen, doodsbedreigingen en intimidatie. De impact op hen, hun gezin en op het werkplezier was groot. De bedreigingen kunnen zelfs invloed op hun gedrag of de besluitvorming hebben. Wat is het effect van de toenemende bedreiging op de Nederlandse democratie en samenleving?
Het waren allemaal zorgvuldige en democratisch genomen besluiten van de gemeenteraad: De voorgenomen bomenkap op het landgoed, de locatie van het asielzoekerscentrum en de sluiting van het horecapand. Besluiten die aanleiding werden voor (anonieme) bedreigingen van burgers aan het adres van de verantwoordelijke bestuurders. Doodsbedreigingen soms, geuit door plaatsgenoten die bij je in het dorp of naast je in de wijk wonen.
Het overkwam wethouder Herbert Raat uit Amstelveen, die werd bedolven onder een reeks van bedreigingen op social media door een mevrouw die geen woonurgentie kreeg. Omdat de gemeente een locatie voor een asielzoekerscentrum had aangewezen, stak een groep boze burgers zwaar vuurwerk af voor het huis van wethouder Jurgen van Houdt uit Enschede, waar zijn vrouw hun drie kleine kinderen in bed aan het leggen was. Matty Siersema uit Muntendam kreeg telefonische doodsbedreigingen van een anonieme burger die geen tegenprestatie wilde leveren voor de uitkering die hij kreeg. Arjan van der Weegen uit Bergen op Zoom werd gestalkt door een boze burger die vond dat de wethouder zijn uithuisplaatsing door huurachterstand moest oplossen en een horecaondernemer uit Rotterdam gaf opdracht wethouder Hamit Karakus te vermoorden, omdat zijn pand gesloten werd. De laatste twee wethouders moesten langdurig beveiligd worden. Bij wethouder Tanja Haseloop uit Leek viel een anonieme brief thuis op haar mat, met de mededeling dat ze opgeknoopt moest worden vanwege een unaniem genomen raadsbesluit om een bomenlaan te kappen. In twee gevallen heeft men de daders niet kunnen vinden, de andere daders zijn berecht.
Er heerst een taboe op het probleem van dreigementen en intimidatie van bestuurders. Volgens Jeroen van Gool, directeur van de Wethoudersvereniging is er in de meeste gemeentes geen structurele aanpak van het probleem van bedreigingen. ‘Wij horen nog te vaak dat wethouders menen dat het er nu eenmaal bij hoort, of dat je niet moet wrijven in een vlek, of dat de politie er niets mee zou doen’.
Voor de politie is het vervolgen van daders vaak lastig, omdat bewijs moeilijk te vinden is. Als het al tot een veroordeling komt, krijgt de dader vaak een taakstraf, omdat hij in ‘een opwelling’ zou hebben gehandeld. De bestuurder heeft het gevoel dat hij in de gaten wordt gehouden en durft niet meer alles te zeggen of te doen. Wie wil zich nog inzetten voor de publieke zaak als je wordt beschimpt en bedreigd om besluiten die je in het algemeen belang neemt?
'KRO-NCRV 2Doc: Doelwit' vertelt een belangrijk en urgent verhaal met als belangrijkste vraag: Ondermijnen bedreigingen tegen bestuurders onze democratie?
'Doelwit' is geregisseerd door Nan Rosens en geproduceerd door Hollandse Helden in samenwerking met KRO-NCRV. De film kwam mede tot stand met steun van CoBO.
'2Doc: Doelwit', maandag 22 februari om 20.25 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.
