Docuserie 'Een goede dood' onderzoekt euthanasiepraktijk in Nederland
Jarenlang kampte de moeder van documentairemaker Elena Lindemans met ernstige psychische problemen. Haar euthanasieverzoek werd afgewezen. Enkele dagen later zag ze geen andere uitweg dan van een flat te springen. Nu, ruim twintig jaar later, onderzoekt Elena of er iets is veranderd in de hulpverlening aan mensen die geestelijk lijden en een uitgesproken wens hebben om te sterven.
Worden zij nu wel gehoord? Of staan zij er nog vaak alleen voor? In de BNNVARA-documentaireserie ‘Een goede dood’, de letterlijke vertaling van het oud-Griekse woord ‘euthanasie, volgt Elena zes mensen die vanwege psychische problemen niet langer willen lijden en om euthanasie vragen. De serie laat zien hoe mensen met hulp van een arts waardig mogen sterven maar ook hoe zwaar een euthanasietraject voor sommigen nog altijd is.
Elena volgt in de serie ook artsen en psychiaters die soms voor grote dilemma’s staan. Nederland heeft sinds 2001 een Euthanasiewet waarin geen onderscheid wordt gemaakt tussen lichamelijk en psychisch lijden, maar die scheiding is er wel in de praktijk. Artsen zijn huiverig om mensen met psychische problemen of dementie euthanasie te verlenen.
Elena: 'Als mensen met hulp van een arts humaan uit het leven mogen stappen zorgt dat voor grote opluchting en zelfs blijdschap. Dat was soms een vreemde gewaarwording. Ik zag mensen, naarmate de dood dichterbij kwam, stralen omdat ze nu geen suïcide hoefden te plegen.'
Personen in de serie
Twee jaar lang zijn de laatste maanden, weken, dagen en soms zelfs uren gevolgd van zes mensen die de regie over hun eigen levenseinde wilden. Na jaren wachten kregen Pythia (64) en Marte (26) euthanasie van een psychiater van het Expertisecentrum Euthanasie. De psychiater van Yvonne (56) besloot uiteindelijk zelf – voor het eerst - euthanasie te verlenen. Wil (79) vond het euthanasietraject ‘om dood te mogen gaan’ zo zwaar dat ze middel X nam. Marij (88) wilde vanwege haar dementie niet ‘eindigen in een verpleeghuis’ en had met haar huisarts afgestemd dat zij ‘vanwege het vooruitzicht aan het lijden’ op een gewenst moment euthanasie zou krijgen, maar het liep niet zoals ze het had uitgestippeld.
Achtergrond
Tien jaar geleden maakte Elena de prijswinnende documentaire 'Moeders springen niet van flats' (2014) over haar moeder Willemien. Na het afwijzen van haar euthanasieverzoek sprong ze – met medeweten van Elena, haar zus en moeders partner – van de elfde verdieping van een flat. In die documentaire onderzoekt ze waarom artsen haar toen niet konden helpen, en of ze dat nu wel zouden hebben gedaan. De documentaire leidde destijds tot een hoorzitting in de Tweede Kamer. Elena maakte het afgelopen jaar ook de documentaireserie 'In de TBS' (2023) en de '2Doc: Onvoorwaardelijk' (2024).
Het vierluik ‘Een goede dood’ is vanaf maandag 6 mei wekelijks om 22.10 uur te zien bij BNNVARA op NPO 2.
