Fenomenaal, grillig en veelzijdig: een jaar lang James Ensor bij VRT

Vrijdag startte een groot stads- en familiefestival in Oostende en later in 2024 komen er nog meer expo’s en concerten in onder andere Brussel en Antwerpen. VRT reist met het Ensorjaar mee en houdt je op de hoogte van wat je waar kunt beleven. 'James Ensor, de man achter het masker', een gloednieuwe VRT CANVAS-documentaire, gaat dieper in op het oeuvre en de erfenis van de Oostendse meester. En wie zich geïnspireerd weet, kan ook zelf artistiek aan de slag. Samen met museumpas en KBR organiseert VRT opnieuw een wedstrijd voor jonge en minder jonge amateurkunstenaars: De Nationale Expo, editie Ensor.

Ensor in je oren
Mu.ZEE, het kunstmuseum aan zee, trapt vandaag het Ensorjaar af met de tentoonstelling ‘Rose, rose à mes yeux, James Ensor en het stilleven in België’. Nicky Aerts is van de partij met een thema-uitzending van het kunstprogramma 'Pompidou' (Klara). Ze ontvangt in Oostende het driekoppige curatorenteam van de expo en blikt vooruit naar het Ensorjaar met Wim Vanseveren (intendant Ensor 2024 in Oostende) en met Ensor-experten Herwig Todts en Xavier Tricot. In het voorjaar van 2024 zakken ook 'Culture Club' (Radio 1) en 'Radio2 Weekwatchers' (Radio2) af naar de kust om alle activiteiten van het brede stadsfestival te belichten. In het najaar gaat VRT met radio-uitzendingen langs op de blockbusterexpo ‘In your wildest dreams’ in het KMSKA en bij MoMu, Plantin-Moretus en FOMU in Antwerpen.  

Meer Ensor met VRT MAX
De themapagina Ensor 2024 op VRT MAX brengt niet alleen livestreams van de radio-uitzendingen vanop de verschillende Ensor-expo’s. Het rijke VRT-archief zorgt voor een nostalgische trip naar Oostende en Londen met unieke beelden en getuigenissen van collega-artiesten als Luc Tuymans, Nel Aerts, Kamagurka en Herr Seele. Je luistert er naar gerenommeerde podcasts met Ensor als onderwerp of (her)bekijkt de memorabele aflevering van 'Een Nacht in het Museum' waarin Thomas Vanderveken met Jaouad Alloul geniet van Ensors 'De intrige'.

Mis op VRT MAX 'Duivels die mij sarren' niet, een Nederlandse documentaire uit 2010 die dieper ingaat op Ensors inspiratiebronnen. Ook bijzonder de moeite is 'Ontmaskerd'. Onder de artiestennaam Henry Nery brengt RITCS-student Ricardo Vervenne een frisse ode aan Ensor. Wim Opbrouck verzorgt de voice-over van deze knappe, artistieke kortfilm. Vanaf 1 februari 2024 kun je via VRT MAX ook kijken naar de VRT CANVAS-documentaire 'James Ensor, de man achter het masker'.

Gloednieuwe documentaire 'James Ensor, de man achter het masker'
In deze coproductie van VRT CANVAS en Filmfestival Oostende neemt Sam Louwyck ons op sleeptouw doorheen Ensors geboortestad. Kunstenaars Dennis Tyfus, Kati Heck en Fred Bervoets proberen in het hoofd van Ensor te kruipen om zijn fenomenale maar grillige en veelzijdige oeuvre te begrijpen. Paul McCarthy staat in het J. Paul Getty Museum in Los Angeles oog in oog met Ensors reusachtige, brutale en revolutionaire meesterwerk ‘De Intrede van Christus in Brussel in 1889’. 'James Ensor, de man achter het masker' gaat op zondag 28 januari in première op het Filmfestival Oostende en is op donderdag 1 februari te zien op VRT CANVAS en VRT MAX.

De Nationale Expo, editie Ensor en De Nationale Ket-Expo
De Nationale Expo was in 2022 een doorslaand succes. Meer dan 2500 creatieve talenten stuurden een kunstwerk in voor de wedstrijd. 100 amateurkunstenaars wonnen een plekje in de tentoonstelling in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen: de 50 werken met de meeste publieksstemmen en 50 werken geselecteerd door een professionele jury.  

Op 22 februari 2024 gaat de volgende editie van start, met als kers op de taart in juli een tentoonstelling in KBR (Koninklijke Bibliotheek van België). Beeldende kunst in al haar vormen is welkom, als de inspiratie maar Ensor is. Een selectie van de winnende werken wordt geveild voor het goede doel. De opbrengst gaat dit jaar naar Kom op tegen Kanker. De Nationale Expo is een project van museumpas en VRT.

In een afgeleide wedstrijd, De Nationale Ket-expo, roept Ketnet kinderen op om een masker te maken met gerecycleerd materiaal. Onder de noemer Planeet K werkt Ketnet een heel schooljaar lang rond het thema duurzaamheid. Met deze beweging laat Ketnet zien dat je ook met kleine acties het verschil kunt maken. Net als de winnende ‘volwassen’ werken, worden ook de mooiste maskers van Ketnetters in de zomer van 2024 tentoongesteld in KBR in Brussel.