Documentaire toont levensbedreigende situatie van orang-oetans op Borneo
Welke toekomst heeft de orang-oetan? Hoe heeft ons palmoliegebruik invloed op de leefwereld van de apensoort op Borneo? De documentaire 'Red de Orang-oetan' toont het verhaal van de onophoudelijke strijd van een gespecialiseerd team om de orang-oetan op Borneo te redden.
Door ontbossing voor onder andere palmolieplantages en dierenhandel is de populatie van de orang-oetans op Borneo gehalveerd. De documentaire laat zien hoe de getraumatiseerde dieren worden opgevangen, de nodige medische zorg krijgen en hoe jonge orang-oetanweesjes worden grootgebracht om later, als ze volwassen zijn, weer terug te gaan in de vrije natuur.
De orang-oetan heeft een aandoenlijke blik en een kruiwagen vol jonge orang-oetans is onweerstaanbaar schattig. Maar de populatie van orang-oetans neemt snel af. Het natuurlijke leefgebied op Borneo wordt steeds verder verwoest om plaats te maken voor winstgevende palmolieplantages.
De ontbossing op Borneo startte onder het regime van president Soeharto om uit de economische crisis te komen. Inmiddels is de ontbossing voor de aanleg van palmolieplantages, mijnbouw en houtkap niet meer te controleren. De leefwereld van de orang-oetan verdwijnt daardoor in ramp tempo. Borneo herbergt 85 procent van alle orang-oetans op de wereld, maar inmiddels is de populatie gehalveerd.
In de film komen specialisten en zorgverleners aan het woord die vertellen over de mogelijkheden die er zijn om de orang-oetan en de natuur te redden. Dr. Karmele Llano Sánchez is oprichtster van een reddingsteam en opvanglocatie in Borneo. Door de hulpvraag voor de verwaarloosde orang-oetan Jojo, die illegaal als huisdier werd gehouden, werd het idee voor een opvangcentrum geboren. Orang-oetans in alle leeftijdsgroepen worden geholpen en opgevoed. De baby’s worden liefdevol verzorgd gaan naar een speciale bosschool en worden klaargestoomd om op eigen benen te staan. De oudere apen krijgen medische verzorging en worden daarna uitgezet in een gebied dat veilig is en waar ze hun leven weer kunnen voortzetten.
Palmolie
Maar om de orang-oetans echt te redden, moet er meer gebeuren. De film geeft een duidelijk beeld van de invloed van de mensen op de verwoesting van de bossen in Borneo. Indonesië is wereldwijd de grootste producent van palmolie. Het product kan vrijwel overal aan worden toegevoegd, denk aan chocolade, shampoo, margarine en koekjes. Bedrijven hebben een verantwoordelijkheid om te zorgen dat hun producten vrij zijn van ontbossing, maar in de praktijk komen ze die belofte nog lang niet altijd na. Zo bleek onlangs nog uit een rapport van Greenpeace dat het het Nederlands-Britse bedrijf Unilever nog altijd betrokken is bij bosbranden in Indonesië voor palmolieplantages. 'Palmolie is nog steeds de meest efficiënte olie op de markt die meer per hectare oplevert dan andere plantaardige oliën. Een ban op palmolie is daarom niet de oplossing. Greenpeace pleit voor een krachtige Europese bossenwet die bedrijven verplicht om niet meer betrokken te zijn bij ontbossing. Bedrijven mogen hun product dan alleen verkopen wanneer zij kunnen aantonen dat in de gehele productieketen, van grondstof tot aan eindproduct, aan alle gestelde criteria wordt voldaan', aldus Sigrid Deters, campagneleider bij Greenpeace.
De oerwouden in Borneo zijn een van de oudste oerbossen ter wereld en herbergen unieke planten- en diersoorten. Daarnaast slaan oerwouden grote hoeveelheden CO2 op en spelen daardoor een cruciale rol in het stabiel houden van het klimaat.
'Natuur op 2: Red de Orang-oetan', zondag 22 maart om 19.35 uur bij de EO op NPO 2.
