Documentaire over de liberalisering van het spoor in 'Panorama'
Europa wil het reizigersverkeer liberaliseren. Het wil dus dat de NMBS concurrentie krijgt. De veelgeplaagde Belgische treinreiziger zal dat niet noodzakelijk slecht nieuws vinden, maar is dat ook terecht?
In sommige buurlanden zijn de staatsmonopolies voor reizigersvervoer al een tijdlang opgeheven. 'Panorama' ging kijken hoe het daar loopt, en tekent uit wat de liberalisering in België kan betekenen.
'De staat mag geen treindiensten aanbieden, de private sector doet dat efficiënter', zegt EU-commissaris voor transport Siim Kallas. In Groot-Brittannië is dat allang zo: een openbare spoorwegmaatschappij bestaat er niet meer, de privatisering is er totaal.
Spoorwegspecialist Christian Wolmar: 'Het vreemde is dat de ticketprijs hoog ligt, maar evengoed nog altijd de subsidies.' En hoe zit het daar nu met de veiligheid?
Duitsland en Nederland hebben wel nog hun eigen 'NMBS', respectievelijk DB en NS. Maar die krijgen op verschillende trajecten geduchte concurrentie. Manu Lageirse van spoorwegmaatschappij Veolia: 'We hebben een groei doorgemaakt op de trein tussen de 25 en 30 procent.' Welke invloed heeft dat op de prestaties? Hebben de treinen ook minder vertragingen?
'Panorama' zocht ook uit tegen welk soort concurrentie de NMBS zich moet wapenen. België kan opgeknipt worden in verschillende zones, waar concessies uitgeschreven worden. Of op sommige lijnen kunnen verschillende maatschappijen toegelaten worden. Of is België te klein voor al dat opknippen? En hoe hard zullen de machtige vakbonden tegenwringen?
'Panorama: Het vrije spoor', een reportage van Rob Heirbaut en Hilde De Windt.
'Panorama', donderdag 9 januari om 21.30 uur op Canvas.
