'EO 2Doc': Tedje & Meijer: de belofte van liefde

De 2Doc ‘Tedje & Meijer, de belofte van liefde’ die de EO op 4 mei programmeert, toont het aangrijpende liefdesverhaal van twee mensen die de verschrikkingen van de oorlog samen proberen te overkomen.

Tedje heeft een verblijf van tweeëneenhalf jaar in de concentratiekampen van de nazi’s overleefd en Meijer komt net uit de onderduik als de school hen bij elkaar brengt. Zij beloven elkaars levensvervulling te worden en er samen iets van te gaan maken. Ook nu ze beiden 90 jaar oud en meer dan 65 jaar getrouwd zijn, zijn ze nog steeds in alles op elkaar gericht. Tedje houdt de bijna blinde Meijer op de been en op zijn beurt is Meijer het geheugen van Tedje, nu zij door dementie veel vergeet.

Tweede generatie
Het lijkt of de liefde tussen Tedje en Meijer alles heeft overwonnen. Hoewel de artsen voorspellen dat Tedje geen kinderen zou kunnen krijgen als gevolg van de erbarmelijke omstandigheden in de kampen, krijgt het stel een dochter en een zoon: Mirjam en Ruben. Ze proberen hun kinderen zo normaal mogelijk op te voeden, maar de verschrikkingen van de Holocaust blijven altijd voelbaar aanwezig. Mirjam zegt daarover: 'Auschwitz zat bij ons aan tafel en at altijd een hapje mee.'

Mirjam en Ruben hebben veel bewondering en begrip voor hun ouders en de manier waarop zij houvast bij elkaar hebben gezocht. Maar de innige band tussen hun ouders biedt tegelijkertijd weinig ruimte voor anderen, ook niet voor Mirjam en Ruben. Hun herinneringen zijn herkenbaar voor iedereen met ouders die getekend zijn door een dergelijk oorlogsverleden. Onderling wordt er veel over gesproken. Naar buiten toe is het -nog steeds- een taboe. De film laat zien hoe groot de impact van trauma op de volgende generaties is.

Geen typisch oorlogsverhaal  
Toch is ‘Tedje & Meijer: de belofte van liefde’ geen typisch Joods verhaal, of een verhaal dat alleen van toepassing is op overlevenden van de Holocaust. Rode draad is een trauma waardoor verschillende generaties worden beïnvloed, of dat nu de Jodenvervolging, internering in Nederlands-Indië, verslaving of misbruik is. Kijkers die in zo’n familiesysteem zitten, zullen zich herkennen in minstens een van de hoofdpersonen in deze film.

Voor documentairemaakster Heleen Minderaa is 4 mei de geëigende uitzendplek voor haar film. 'De documentaire gaat over overleven, leven en overdracht. Over hoe iedereen voor zich een manier zoekt en vindt om de zwaarte uit het verleden te kunnen dragen. Over hoe dat prachtige dingen kan opleveren, hoe dat mensen met elkaar verbindt of juist van elkaar vervreemdt. Voor mij is 4 mei niet alleen de dag waarop we hen die er niet meer zijn herdenken, maar ook de dag van erkenning van trauma’s als gevolg van oorlog en vervolging. Ieder tweede- en derde-generatie slachtoffer moet leren omgaan met de -vaak onbedoelde- overdracht door hun ouders of zelfs grootouders. Vanzelfsprekend heeft niemand schuld daaraan, maar het blijkt dat men in de praktijk wel zijn eigen weg moet zoeken.'

'2Doc: Tedje & Meijer: de belofte van liefde', vrijdag 4 mei om 23.00 uur op NPO 2.