'Het Geheugen van Auschwitz' zondag bij de EO
Een groep veelal jonge conservatoren heeft de afgelopen vijf jaar hard gewerkt om de overblijfselen van voormalig vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau veilig te stellen.
In de periode 1942-1945 zijn hier ruim een miljoen mannen, vrouwen en kinderen vermoord, meest Joden. Om ook voor de komende generaties de herinneringen te bewaren, is het van belang het complex en de inventaris te behouden zoals het is. Afbreken en reconstrueren is hiervoor geen optie. De conserveringsoperatie is een ongekend project waar antwoorden worden gevonden maar ook nieuwe vragen en dilemma’s opduiken.
Kernvragen hierbij zijn: moet de meest gruwelijke plek uit de recente Europese geschiedenis bewaard blijven en welke ontwikkelingen maken de direct betrokken door? Dit geldt voor de conservatoren, als ook voor de ervaren en gedreven regisseur Manfred van Eijk en cameraman Chris Blokhuis die steeds weer naar deze duistere plek afreisden. Vijf jaar lang volgden ze het team tijdens de minutieuze conserveringsoperatie van één van de barakken in het enorme complex bij het Poolse stadje Oswiecim.
In de 50 minuten durende documentaire wordt een indringend beeld geschetst van de vaak complexe problemen waarmee de conservatoren te kampen hebben. Naast de barakken en de crematoria zijn ook vele voorwerpen die de gedeporteerden van huis meenamen en die door de handen van de conservatoren gaan: tandenborstels, kinderschoentjes, koffers, leesbrillen, gebedskleden, sieraden, muziekinstrumenten en speelgoed. Praktische knelpunten in eerste instantie, maar ook emotioneel beladen voor het team van directeur Pjotr Cywínski en hoofd conservatie Rafal Pjoro.
Hoe conserveer je menselijk haar, moet je dat überhaupt doen; of hoe kun je persoonlijke documenten van voormalige ingezetenen behouden voor de toekomst. Het zijn voorwerpen die 75 jaar na de Shoa nog steeds opduiken en bewaard moeten blijven om zo de herinnering levend houden.
Maandag 27 januari is het 75 jaar geleden dat Auschwitz-Birkenau door het Rode Leger werd bevrijd. De documentaire 'Het Geheugen van Auschwitz' wil aanzetten tot nadenken, en wordt geprogrammeerd in het weekend van de Internationale Holocaust Herdenking.
Credits: producent: Harry de Winter - Sarphati Media; producent en eindredactie: Erica Reijmerink - Sarphati Media; regie en 2e camera: Manfred van Eijk; camera en kleurcorrectie: Chris Blokhuis; geluid: Jillis Schriel en Ivo Voragen; montage: Ivar Iding, NCE; geluidsmixage: Arvid van den Bosch; productie: Dibbes Verbeek; eindredacteur EO: Alfred Edelstein; producer EO: Pauline Veltman; Deze film kwam mede tot stand door een bijdrage van het CoBO Fonds.
'Het Geheugen van Auschwitz', zondag 26 januari om 20.10 uur bij de EO op NPO 2.