Nina Jurna te gast in 'VPRO Zomergasten 2019'

In haar ideale televisieavond onder meer beelden van João Gilberto, de onlangs overleden grondlegger van de bossanova. Verder de documentaire Está todo bien, die een Venezolaanse arts, een activist en een kankerpatiënt volgt die zowel zichzelf als de gezondheidszorg proberen overeind te houden te midden van de crisis in Venezuela. Jurna laat ook zien hoe Brazilianen het jaarlijkse carnaval aangrijpen om een politiek tegengeluid te laten horen aan de nieuwe extreemrechtse president Jair Bolsonaro.

De keuzefilm van Nina Jurna, die direct na 'VPRO Zomergasten' wordt uitgezonden, is de speelfilm 'Central do Brasil' (1998) van Walter Salles, over de zoektocht naar onze wortels en de aanvankelijk stroeve vriendschap tussen een norse oud-lerares en een negenjarig jongetje. De film ontving vele prijzen, waaronder de Gouden Beer en de Golden Globe voor beste buitenlandse speelfilm.

Nina Jurna studeerde Journalistiek aan de Hogeschool Windesheim in Zwolle. Toen ze als stagiaire bij Radio Veronica verslag deed van de ontreddering na de Bijlmerramp in 1992, kwam ze erachter dat ze goed was in het vertellen van menselijke verhalen in crisissituaties. Van 1994 tot 2000 was ze verslaggever voor de Amsterdamse lokale zender AT5 en RTV Noord-Holland. In 1995 maakte ze voor het eerst een reis naar Suriname om haar roots uit te zoeken en werd door het land gegrepen.

In 1999 maakte ze samen met regisseur Frank Zichem een documentaire over haar Surinaamse oudoom Louis Doedel, een vakbondsleider die tijdens de crisis van de jaren dertig van de vorige eeuw in opstand kwam tegen het koloniale regime en drieënveertig jaar werd opgesloten in een psychiatrische kliniek. Een jaar later, in 2000, vertrok Jurna met wat bluf en bravoure naar Suriname om er voor RTL en later ook Het Parool aan de slag te gaan. Ze zou er tien jaar blijven. Sinds 2011 werkt Jurna vanuit Rio de Janeiro in Brazilië en sinds 2015 is ze Latijns-Amerika correspondent voor NRC Handelsblad. Ze doet daar verslag van een continent waar na jaren van schijnbaar onwankelbare socialistische leiders nu een tegenbeweging is ingezet.

Nina Jurna groeide op in het Overijsselse dorpje Paasloo, niet ver van Steenwijk, waar in de jaren ‘70 Desi Bouterse woonde toen hij als sergeant op de Johannes Postkazerne diende. Ruim dertig jaar later zou ze de omstreden Surinaamse president en ex-legerleider interviewen op zijn landgoed in het binnenland van Suriname, een zeldzaamheid voor een Nederlandse journalist. Het resulteerde uiteindelijk in het boek Desi Bouterse – Een Surinaamse realiteit (2015).

Het was zeker niet het eerste opmerkelijke nieuwsfeit in haar tijd als correspondent in Suriname: het was door haar speurwerk dat er in 2002 foto’s opdoken van de net aangetreden staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Philomena Bijlhout in het uniform van de paramilitaire volksmilitie van Bouterse, daterend van na de Decembermoorden in 1982. Bijlhout bleek niet de waarheid te hebben gesproken over haar verleden en nog voor Jurna het verhaal zelf had kunnen brengen zag de LPF-politica zich gedwongen tot aftreden.

'VPRO Zomergasten 2019', zondag 11 augustus om 20.15 uur op NPO 2, de keuzefilm wordt aansluitend uitgezonden om 23.25 uur.