'De Kennis van Nu' filmt een bijzonder experiment in Burkina Faso

Diederik Jekel ging voor het NTR-wetenschapsprogramma 'De Kennis van Nu' naar Bana, een arm dorp dat is aangewezen als eerste plek ter wereld waar de gentechmuggen worden uitgezet.

Malaria kost jaarlijks vele honderdduizenden mensenlevens, voornamelijk jonge kinderen. Na jaren van afnemende infecties, stijgt sinds 2017 het aantal geïnfecteerden weer. De wereld lijkt de strijd te verliezen, omdat de muggen - en de parasieten die zij bij zich dragen - resistent worden tegen de beschikbare middelen als geïmpregneerde klamboes en medicijnen. Zonder nieuwe methodes wordt het heel lastig om de strijd tegen de dodelijke ziekte te winnen, beseffen ze in Burkina Faso.

En dus grijpen wetenschappers er naar de nieuwste technologieën. Ze passen malariamuggen genetisch zo aan dat ze alleen nog mannetjes als nakomelingen krijgen. Omdat ook zij weer alleen mannetjes leveren, neemt het aantal vrouwtjes steeds verder af. Waarom dat zinvol is? Omdat alleen vrouwtjes steken en de ziekte overdragen. Uiteindelijk zijn er in zijn geheel geen vrouwtjes meer, en sterft de malariamug uit. Althans… dat is het plan. Maar hoe werkt dat in de praktijk?

Hidde Boersma, Karsten de Vreugd en Diederik Jekel gingen voor 'De Kennis van Nu' naar Burkina Faso en filmden hoe inwoners van Bana kennismaken met het experiment, hoe de eerste testmuggen worden uitgezet en welke verwachtingen de wetenschappers hebben van de techniek.

Daarbij speelt nog een ander probleem. Zo’n radicale techniek roept namelijk ook weerstand op van mensen die dit soort ingrepen in de natuur gevaarlijk vinden. Sommige westerse milieu-organisaties hebben zich zelfs officieel tegen het onderzoek gekeerd. Is dat terecht of hebben we hier te maken met westerse terughoudendheid die de wetenschappelijke en medische vooruitgang in de weg staat?

'De Kennis van Nu', woensdag 11 september om 21.10 uur bij de NTR op NPO 2.