Tom Waes tussen twee vuren in Noord-Ierland

zaterdag 12 januari 2019

Tijdens zijn jeugd was Noord-Ierland voor Tom synoniem met bomaanslagen en geweld. In de jaren '70, '80 en '90 werd er in het land een wrede burgeroorlog uitgevochten tussen Iersgezinde katholieken en Britsgezinde protestanten.

Maar intussen is er al 20 jaar vrede. Noord-Ierland is met z’n prachtige natuur, gezellige pubs en hippe hoofdstad dan ook een perfecte vakantiebestemming geworden.


Behalve één dag per jaar, wanneer de legendarische Oranjemarsen hun hoogtepunt bereiken. Op 12 juli trekken protestantse fanfares door de straten van Belfast om de overwinning van de protestantse koning Willem III (van Oranje) op de katholieke koning James II in 1690 te herdenken. Net in die periode trekt Tom naar Noord-Ierland. Hij wil weten hoe het gaat met het land, 20 jaar na het vredesakkoord.

Eenmaal aangekomen in Belfast ontdekt Tom dat het in bepaalde delen van de stad nog altijd niet goed gaat tussen protestanten en katholieken, en dat de protestanten niets onverlet laten om hun eigenheid te onderstrepen.

'Bij het binnenrijden van Belfast zag ik steeds meer Union Jacks in het straatbeeld. Het is duidelijk dat de protestantse gemeenschap ieder jaar toeleeft naar 'hun' feest.'

Vijftien meter hoge muren, 'vredesmuren' worden ze genoemd, scheiden de twee gemeenschappen van elkaar. En niemand wil ze weg. Want de haat en angst zit nog diepgeworteld. Nog al te vaak worden er bommen gegooid. En dat gebeurt ook dit jaar weer.

'De vredesmuren leken mij vooral te bewijzen dat er nog geen vrede is. Daar kan alleen sprake van zijn als er geen muur meer hoeft te staan.'

Overal in de stad ziet Tom dat er bonfires gebouwd worden. Dat zijn grote torens van houten paletten die op de vooravond van de Oranjemarsen in brand worden gestoken.

'Met een Molotov cocktail stak hij hem in brand. Op enkele seconden tijd stond de hele toren in lichterlaaie. Even waande ik me in oorlogsgebied, terwijl ik gewoon in een West-Europese stad was.'

Voor de protestanten zijn de bonfires vreugdevuren. De katholieken zien ze vooral als een provocatie. Net als de protestantse fanfares die de op 12 juli voorbij hun deuren marcheren op het ritme van antikatholieke liederen.

'De marsen doen nog elk jaar opnieuw de spanning stijgen, soms met hevige incidenten en confrontaties tot gevolg. Kun je dan wel van echte vrede spreken?'

Tom praat met David, een van de protestantse activisten:

'David, vroeg ik, zou je dochter ooit met een katholieke jongen naar huis mogen komen? Fuck nee, zei hij, ik zou hem vermoorden.'

'Reizen Waes Europa', zondag 13 januari om 20.00 uur op Eén.


TVvisie Extra



Onze apps

Download onze app op de Google Play Store Download onze app in de App Store

Meest recente

Multimedia SPOTLIGHT

Kijktip van de dag

'Vive le Vélo, Leve de Ronde' - Karl Vannieuwkerke (Eén)

Dagelijks ontvangt Karl drie gasten aan zijn tafel in de Vlaamse Ardennen om te praten over hun passie voor de koers en 'Vlaanderens mooiste'. Sammy Neyrinck duikt in de sfeer van de Ronde voor dagverse reportages uit het peloton. En iedere dag is er ook een portret van een spilfiguur uit de rijke Ronde-geschiedenis.

'Vive le vélo, leve de Ronde', om 22.10 uur op VRT 1.

Dossiers

NU en STRAKS op tv

volledige TVgids
  • 10:00
    radio2 op VRT 1: ann&daan
    00:55
    VRT NWS laat
  • 07:30
    Ketnet Junior
    23:50
    Nachtlus
  • 10:09
    Grizzy & the Lemmings
    21:00
    Geen uitzending
  • 09:50
    Geen uitzending
    06:05
    Super Monsters
  • 10:00
    Renovate Don't Relocate
  • 09:10
    Geen uitzending
    02:00
    The Big Bang Theory
  • 10:05
    Geen uitzending
    01:15
    Stargate SG-1
  • 10:05
    All Saints
    00:50
    Offspring
  • 10:00
    Joe
    00:55
    Geen uitzending
  • 10:00
    Geen uitzending
    00:25
    De Tafel van Gert
  • 09:50
    CSI: Miami
    01:00
    Friends
  • 09:35
    Hawaii Five-0
    01:25
    Undercover Boss
  • 09:50
    The Block NZ
    00:35
    The Block NZ: On Point
  • 09:10
    Snapped
    00:40
    Castle
  • 10:00
    Herhalingslus
    08:00
    Wijzer Wonen
  • 10:11
    Trap bouwen met roger
    00:00
    Je Kijkt Naar De Sterren
  • 10:00
    De Chalet aan de Semois
    00:55
    Ware Delicatessen
  • 09:20
    Premier League
    22:00
    Wordt aangekondigd
  • 09:45
    Midsomer Murders
    00:20
    Silent Witness
  • 10:00
    NOS Journaal
    00:23
    De Avondshow met Arjen Lubach
  • 09:35
    Nieuwsuur
    01:06
    Ongehoord Nieuws
  • 10:07
    Teletubbies
    00:53
    De Avondshow met Arjen Lubach