'De Monitor' over het kinderpardon

Oktober 2012 werd besloten dat asielkinderen die langdurig in Nederland verblijven in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning. Het wordt in eerste instantie de 'Regeling langdurige verblijvende kinderen' genoemd. Al in maart 2013 plaatsen enkele partijen serieuze kanttekeningen, bijvoorbeeld bij het criterium dat alleen kinderen in aanmerking komen die al die vijf jaar onder toezicht van de rijksoverheid hebben gestaan, een gemeentelijke overheid telt niet mee. Er is ook veel kritiek op het meewerkcriterium: Veel kinderen krijgen geen verblijfsvergunning, omdat zij zelf of hun ouders in het verleden niet voldoende vrijwillig hebben meegewerkt aan uitzetting.

Een vreemd gegeven: meewerken aan uitzetting om in aanmerking te komen voor permanent verblijf. Op voorhand lijkt dat af te schrikken om een aanvraag te doen voor de kinderpardonregeling.

Hoe steekt de Kinderpardonregeling nou daadwerkelijk in elkaar? Is het strenger geworden in de afgelopen jaren? Volgens onder andere Unicef, Defence for Children en veel vreemdelingenadvocaten wel. Sinds 2013 hebben maar 29 kinderen een status gekregen op basis van het Kinderpardon. Terwijl in totaal maar liefst 1480 een aanvraag hebben gedaan. En in 2016 heeft van de 120 aanvragers tot nu toe maar 1 kind een kinderpardon gekregen. De vraag is op basis waarvan? Volgens sommige juristen zouden deze kinderen ook in aanmerking zijn gekomen voor een verblijfsvergunning zónder deze pardonregeling. Kortom: werkt het Kinderpardon wel zoals het is bedoeld?

De huidige Kinderombudsman, Margrite Kalverboer, die als orthopedagoog betrokken was bij het onderzoek naar gewortelde kinderen en waarop het Kinderpardon is gebaseerd, vindt dat er veel meer moet worden gekeken naar het belang van het kind. Zij zegt daarover: 'Het probleem ligt in de strenge gronden van de regeling. Het meewerkcriterium wordt voortdurend toegepast; kinderen moeten aantonen dat zij of hun ouders actief hebben meegewerkt aan hun terugkeer. Het lijkt meer op een vertrekverplichting, want het wordt namelijk té strikt toegepast door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en rechters. Ze kijken te weinig inhoudelijk naar een zaak en naar het belang van het kind en dat is in strijd met het kinderrechtenverdrag.'

In dit dossier doet 'De Monitor' onderzoek naar de uitwerking van de huidige Kinderpardonregeling. Een regeling die ooit in het leven werd geroepen om humanitaire redenen. Hoe werkt deze regeling in de praktijk als er maar zo weinig kinderen voor in aanmerking komen? Het lijkt dus behoorlijk ingewikkeld om in aanmerking te komen voor de regeling. Als je kijkt naar de feiten, bestaat het Kinderpardon dan überhaupt wel?

'De Monitor', zondag 22 januari om 22.35 uur bij de KRO-NCRV op NPO 2.